Τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου
και τα οφέλη που προκύπτουν
από την εφαρμογή του είναι τα παρακάτω:
Για τη συστηματική διερεύνηση και διαπίστωση των συνθηκών που δημιουργούν τέτοια φαινόμενα, όπως αυτά που αναφέρθηκαν, αλλά και τη συστηματική και συνεχή παρακολούθηση των ανθρωπογενών πιέσεων στο Μαλιακό κόλπο, το εν λόγω έργο εισάγει την ανάπτυξη ηλεκτρονικού συστήματος παρακολούθησης των κύριων φυσικοχημικών και βιολογικών παραμέτρων του οικοσυστήματος του Μαλιακού κόλπου και του Σπερχειού ποταμού με στόχο την έγκαιρη διάγνωση των συνθηκών που αποτελούν προϋπόθεση ανάπτυξης φαινομένων ρύπανσης στο εν λόγω οικοσύστημα.Με την ολοκλήρωση του έργου αυτού αναπτύσσεται ένα σημαντικό εργαλείο ηλεκτρονικής παρακολούθησης ποιότητας περιβάλλοντος παράκτιων περιοχών και έγκαιρης προειδοποίησης με χρησιμότητα και σε εθνικό επίπεδο. Στα πλαίσια αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου είναι:
·Ο προσδιορισμός του «κρίσιμου» ή των «κρίσιμων» περιβαλλοντικών παραμέτρων-προβλημάτων στο οικοσύστημα του Μαλιακού κόλπου με συλλογή δεδομένων, συνεχή παρακολούθηση και τεκμηρίωση στα πλαίσια και της Κοινοτικής Οδηγίας για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ).
·Η δημιουργία ψηφιακής βάσης δεδομένων με όλα τα χαρακτηριστικά των πηγών ρύπανσης του συστήματος Σπερχειός ποταμός – Μαλιακός κόλπος. Η βάση ενημερώνεται συνεχώς με στοιχεία από το έργο και άλλες πηγές.
·Η συνεχής και συστηματική παρακολούθηση (monitoring) της ποιότητας του υδάτινου οικοσυστήματος του Μαλιακού κόλπου και του Σπερχειού ποταμού και η εκτίμηση των πιθανών αλλαγών εξαιτίας ανθρωπογενών πιέσεων στη λεκάνη απορροής και στο παράκτιο περιβάλλον.
·Η συνεχής και επιστημονικά ακριβής και αξιόπιστη ενημέρωση των πολιτών με ψηφιακά μέσα για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τις βιο-φυσικο-χημικές παραμέτρους στο σύστημα Σπερχειός ποταμός-Μαλιακός κόλπος με σκοπό την βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Η προτεινόμενη μεθοδολογία περιλαμβάνει ολοκληρωμένο τηλεμετρικό σύστημα με σταθμούς-πλωτήρες στο Μαλιακό κόλπο και σταθερούς σταθμούς στο Σπερχειό ποταμό, οι οποίοι είναι εξοπλισμένοι με κατάλληλα όργανα μέτρησης των παρακολουθούμενων κρίσιμων παραμέτρων και μεταδίδουν τα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο σε ένα επιχειρησιακό κέντρο, όπου αποθηκεύονται, αναλύονται και αξιολογούνται. Παράλληλα αναπτύσσεται ένα υδροδυναμικό μοντέλο που περιλαμβάνει όλες τις σημαντικές διεργασίες, οι οποίες συμβαίνουν στο υδάτινο περιβάλλον και αυτές που επηρεάζουν το συγκεκριμένο σύστημα Μαλιακός – Σπερχειός, όπως επεξεργασμένα και μη αστικά λύματα, εισροές από ποτάμια – χείμαρρους, υδατοκαλλιέργειες, παράκτιες δραστηριότητες, κτλ.
Τα αποτελέσματα από τις συνεχείς μετρήσεις των παραμέτρων και η γενικότερη κατάσταση του παρακολουθούμενου οικοσυστήματος είναι διαθέσιμα διαδικτυακά με την δημιουργία ιστοσελίδας, για την καλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών. Παράλληλα υπάρχει και σύστημα έγκαιρης διάγνωσης και ειδοποίησης σε περίπτωση που οι τιμές των παρακολουθούμενων παραμέτρων πλησιάζουν οι υπερβαίνουν τα κρίσιμα όρια που θα τεθούν.
Μετά την ολοκλήρωση του έργου το εν λόγω σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εθνικό επίπεδο για την έγκαιρη διάγνωση φυσικών καταστροφών σε παράκτια περιβάλλοντα και την αποτελεσματική διαχείρισή τους με τις ακόλουθες εφαρμογές:
·Παρακολούθηση, καταγραφή και εκτίμηση της ποιότητας του οικοσυστήματος του Μαλιακού κόλπου και των χωροχρονικών μεταβολών αυτής.
Παρακολούθηση ποιότητας και ποσότητας νερού στη λεκάνη απορροής του Σπερχειού ποταμού.
·Δορυφορική τηλεπισκόπιση
· Χωροθέτηση, εγκατάσταση και λειτουργία τηλεμετρικών σταθμών παρακολούθησης και καταγραφής της ποιότητας και ποσότητας του νερού στη λεκάνη απορροής του Σπερχειού ποταμού
Καταγραφή των χαρακτηριστικών των ανθρωπογενών πηγών επιβάρυνσης στη κοιλάδα του Σπερχειού ποταμού και στο Μαλιακό κόλπο.
§Ανάπτυξη ειδικού λογισμικού σε περιβάλλον GIS με όλα τα χαρακτηριστικά των πηγών επιβάρυνσης (βάση δεδομένων)
· Δημιουργία έντυπου ενημερωτικού υλικού, δημοσιεύσεις και πραγματοποίηση ημερίδων.
· Δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
Τα οφέλη που προκύπτουν για την τοπική κοινωνία και οικονομία είναι:
·Έγκαιρη προειδοποίηση για την αποφυγή φυσικών καταστροφών σχετικών με τη ρύπανση θαλάσσιων και εσωτερικών υδάτων.
· Παρακολούθηση της ποιότητας των θαλάσσιων και εσωτερικών υδάτων για τη πρόληψη και αποκατάσταση περιβαλλοντικών επιπτώσεων από ρύπανση.
·Υποστήριξη συστήματος λήψης αποφάσεων διαχείρισης επικινδυνότητας και μείωσης των επιπτώσεων από φυσικές και περιβαλλοντικές καταστροφές
·Ορθολογικότερη διαχείριση υδάτινων πόρων και προστασία της πρωτογενούς παραγωγής (γεωργικές καλλιέργειες και αλιεία) και των φυσικών πόρων.
· Ακριβής, συνεχής και αποτελεσματική πληροφόρηση των πολιτών και ευαισθητοποίησή τους σε θέματα προστασίας περιβάλλοντος, στο οποίο δραστηριοποιούνται και από το οποίο εξαρτώνται. Ευαισθητοποίηση και συνεχής ενημέρωση επαγγελματικών ομάδων (αλιείς, γεωργοί, υδατοκαλλιεργητές, κ.α.) για τη προστασία και την ορθή διαχείριση των φυσικών πόρων, από τους οποίους εξαρτώνται.