Ο «Καλλικράτης» περιθωριοποιεί
τον Περιφερειάρχη
Οι διακηρύξεις αυτές δεν αντανακλώνται στο κείμενο του......
Σχεδίου Νόμου που προωθείται στη Βουλή. Συγκεκριμένα:
1.Τη θέση του Νομάρχη καταλαμβάνει ο άμεσα εκλεγόμενος Αντιπεριφεριάρχης, ενώ ο Περιφερειάρχης δεν έχει άμεσες εκτελεστικές αρμοδιότητες επί των Νομαρχιών: (άρθρο 113.2) «Σε κάθε Περιφέρεια τον Περιφερειάρχη επικουρούν Αντιπεριφερειάρχες που εκλέγονται άμεσα κατ’ αντιστοιχία προς τον αριθμό των περιφερειακών ενοτήτων και οι οποίοι δεν καταλαμβάνουν θέση περιφερειακού συμβούλου, ομοίως (άρθρο 3) κάθε νομός αποτελεί και περιφερειακή ενότητα…).
2. Σύμφωνα με το Σχέδιο Νόμου (άρθρο 160.3): «οι άμεσα εκλεγόμενοι Αντιπεριφερειάρχες έχουν και τις ακόλουθες αρμοδιότητες: α) διευθύνουν και εποπτεύουν τις υπηρεσίες της Περιφέρειας, που λειτουργούν στα όρια της περιφερειακής ενότητας (Νομού)» κ.λ.π. δηλ. οι αρμοδιότητες που έχουν σήμερα οι Νομάρχες.
3.Οι άμεσα αιρετοί Αντιπεριφερειάρχες μη όντες μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου, είναι μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής , στην οποία προεδρεύει ο Περιφερειάρχης και συμμετέχουν οι Αντιπεριφερειάρχες, οι δύο που ορίζονται από τον Περιφερειάρχη και οι άμεσα αιρετοί.
Οι άμεσα αιρετοί είναι οι περισσότεροι, θα έχουν την πλειοψηφία στην Εκτελεστική Επιτροπή και ως αιρετοί πολύ μεγαλύτερο κύρος. Στη θέση δηλ. του αιρετού Νομάρχη με το Νομαρχιακό Συμβούλιο σήμερα, εκλέγεται με άμεση ψηφοφορία ο Αντιπεριφερειάρχης, μονοπρόσωπη ανεξέλεγκτη εξουσία. Ως άμεσα αιρετός δεν έχει ιεραρχικά προϊστάμενο και μη μετέχον του Περιφερειακού Συμβουλίου δεν ελέγχεται άμεσα από αυτό.
4.Η Εκτελεστική Επιτροπή έχει τις κύριες και πλέον αποφασιστικές αρμοδιότητες: από το προσχέδιο του προϋπολογισμού και την ευθύνη για την εκτέλεσή του, έως το συντονισμό της κατάρτισης του επιχειρησιακού προγράμματος, την παρακολούθηση και το συντονισμό της δράσης των υπηρεσιών κλπ (άρθρο 174).
Η Εκτελεστική Επιτροπή είναι ο εγκέφαλος, η καρδιά και το νευρικό σύστημα της Περιφέρειας και δεν χρειάζεται βαθύς στοχασμός και εκτεταμένη ανάλυση, προκειμένου να αντιληφθούμε ότι στην Εκτελεστική Επιτροπή θα κυριαρχήσουν οι άμεσα αιρετοί Αντιπεριφερειάρχες (Νομάρχες) και ότι ο Περιφερειάρχης θα περιθωριοποιηθεί, με πιθανή κατάληξη μια γραφειοκρατική εξουσία με αντιπαλότητες συσχετισμών μεταξύ Περιφερειάρχη και Αντιπεριφερειαρχών από τη μια και Αντιπεριφερειαρχών (Νομαρχών) από την άλλη. Ο όρος και η λέξη Νομάρχης δεν πρόκειται να καταργηθεί από το λεξιλόγιο του λαού και των υπηρεσιών. Άμεσο αποτέλεσμα θα είναι η απονεύρωση των υπηρεσιών της Περιφέρειας και η πλημμελής λειτουργία.
Είναι αυτονόητο πως η προβλεπόμενη από το Σχέδιο Νόμου διάρθρωση και λειτουργία, η αντικατάσταση των σημερινών Νομάρχη – Νομαρχιακού Συμβουλίου, από μια μονοπρόσωπη, ανεξέλεγκτη εξουσία, μόνο δημοκρατικούς τίτλους δεν μπορεί να διεκδικήσει.
5.Όλα αυτά συμβαίνουν διότι οι αρμόδιοι δεν θέλουν να αντιληφθούν ότι τα περιφερειακά προβλήματα δεν είναι «τοπικές υποθέσεις», ώστε να υπαχθούν στο άρθρο 102. Σ. «Τοπικές υποθέσεις» εκτός των ορίων των σημερινών Νομών δεν νοούνται, ούτε έχουν νομολογηθεί.
Το Σχέδιο Νόμου ως προς τις Περιφέρειες είναι σε λαθεμένη κατεύθυνση. Οι Νομαρχίες εκσυγχρονιζόμενες με την εκ της λειτουργίας τους αποκτηθείσα πείρα χρειάζεται, αναγκαίο και απαραίτητο να παραμείνουν. Οι Περιφέρειες να νομοθετηθούν ως αυτοδιοικούμενες αρχές στην υπηρεσία των περιφερειακών και διανομαρχιακών προβλημάτων με κοινό Νόμο, ανεξάρτητα από τους βαθμούς αυτοδιοίκησης.
6.Ως προς τους Δήμους το Σχέδιο Νόμου είναι σε θετική κατεύθυνση, υπάρχει ένα έλλειμμα δημοκρατίας για τους Αντιδημάρχους. Εφ’ όσον αναλαμβάνουν εκτελεστικά καθήκοντα, ασκούν εξουσία, πρέπει να τυγχάνουν της εμπιστοσύνης όχι μόνον του Δημάρχου αλλά και του Δημοτικού Συμβουλίου, ώστε να έχουν δημοκρατική νομιμοποίηση.