ΚΑΤΑΛΗΚΤΗΡΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ «ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΕΝΗ ΕΥΒΟΙΑΣ: Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ», ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΑΣ κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Πραγματοποιήθηκε την 1η Σεπτεμβρίου το απόγευμα η καταληκτήρια εκδήλωση της Έκθεσης του Χριστιανικού και Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών και της 23ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, με θέμα «Τοιχογραφίες από τη ......
Στην Εκδήλωση αυτή παρέστησαν ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος και πολλοί άλλοι, μεταξύ των οποίων και ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, τον οποίο συνόδευαν οι Αρχιμανδρίτες π. Νικόδημος Ευσταθίου - Πρωτοσύγκελλος και π. Φιλόθεος Θεοχάρης – Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος. Παρευρέθησαν ακόμη οι Βουλευτές Ευβοίας κ. Αικατερίνης Περλεπέ και κ. Ουρανία Παπανδρέου, ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου – Αρχιερατικός Επίτροπος Διρφύων και οι Πρεσβύτεροι π. Γεώργιος Τσουνής – Εφημέριος Κάτω Στενής και π. Εμμανουήλ Βιολάκης – Εφημέριος Πεισώνα, καθώς και ο Πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Στενής του Δήμου Μεσσαπίων-Διρφύων κ. Αθανάσιος Βλάχος, Κληρικοί των Αθηνών και πλήθος κόσμου.
Στην έκθεση, η οποία άνοιξε για το κοινό στις 17 Μαΐου 2011 και ολοκληρώνεται στις 4 Σεπτεμβρίου 2011, παρουσιάστηκαν επτά αξιόλογες τοιχογραφίες του 16ου αιώνα, που ανήκουν στον βυζαντινό ναό της Παλαιοπαναγιάς στη Στενή Ευβοίας, απ’ όπου και είχαν βιαίως αποσπαστεί από αρχαιοκάπηλους στη δεκαετία του 1970.
Οι τέσσερις από αυτές εντοπίστηκαν στη Βασιλεία της Ελβετίας πριν μερικά χρόνια και μετά από ενέργειες των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού επέστρεψαν στην Ελλάδα, στο Βυζαντινό Μουσείο, τον Φεβρουάριο του 2010.
Οι άλλες τρεις, που είχαν βρεθεί θρυμματισμένες στο πάτωμα του ναού μετά τους βανδαλισμούς των αρχαιοκαπήλων το 1975, αποκαταστάθηκαν στα εργαστήρια συντήρησης του μουσείου.
Στην εκδήλωση απηύθυνε χαιρετισμό ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος, του οποίου η συμβολή στην ταυτοποίηση των Ιερών Εικόνων ιδιαιτέρως επισημάνθηκε, αφού με προτροπή του μακαριστού Μητροπολίτου Χαλκίδος Νικολάου, όπως ο ίδιος ανέφερε, ασχολήθηκε με την καταγραφή των μεσαιωνικών μνημείων της Ευβοίας (το σχετικό ομώνυμο έργο εξέδωσε το Ευαγές Ίδρυμα του Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου το 1971) και είχε παρουσιάσει μεταξύ άλλων μνημείων και τις τοιχογραφίες του Ιερού Ναού της Παλαιοπαναγιάς Στενής.
Οι τέσσερις από αυτές εντοπίστηκαν στη Βασιλεία της Ελβετίας πριν μερικά χρόνια και μετά από ενέργειες των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού επέστρεψαν στην Ελλάδα, στο Βυζαντινό Μουσείο, τον Φεβρουάριο του 2010.
Οι άλλες τρεις, που είχαν βρεθεί θρυμματισμένες στο πάτωμα του ναού μετά τους βανδαλισμούς των αρχαιοκαπήλων το 1975, αποκαταστάθηκαν στα εργαστήρια συντήρησης του μουσείου.
Στην εκδήλωση απηύθυνε χαιρετισμό ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος, του οποίου η συμβολή στην ταυτοποίηση των Ιερών Εικόνων ιδιαιτέρως επισημάνθηκε, αφού με προτροπή του μακαριστού Μητροπολίτου Χαλκίδος Νικολάου, όπως ο ίδιος ανέφερε, ασχολήθηκε με την καταγραφή των μεσαιωνικών μνημείων της Ευβοίας (το σχετικό ομώνυμο έργο εξέδωσε το Ευαγές Ίδρυμα του Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου το 1971) και είχε παρουσιάσει μεταξύ άλλων μνημείων και τις τοιχογραφίες του Ιερού Ναού της Παλαιοπαναγιάς Στενής.
Χαιρετισμό ακόμη απηύθυνε η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού Λίνα Μενδώνη, ενώ πραγματοποιήθηκαν και τρεις ομιλίες: από την διευθύντρια του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου κ. Ευγενία Χαλκιά, με θέμα: «Από το μνημείο στο μουσείο, με αφορμή ένα βίαιο συμβάν», την διευθύντρια της 23ης εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Παρή Καλαμαρά, με θέμα «Τα μνημεία στο περιβάλλον τους: σκέψεις γύρω από τις απαιτήσεις της διαχείρισής τους», και την διευθύντρια τεκμηρίωσης και προστασίας πολιτιστικών αγαθών του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Ρόζα Προσκυνητοπούλου, με θέμα: «Ζητήματα αρχαιοκαπηλίας και παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών».
Στην συνέχεια όλοι οι παριστάμενοι ξεναγήθηκαν στην Έκθεση από τις επιμελήτριές της κ. Ανδρομάχη Κατσελάκη και κ. Ειρήνη Θεοχαροπούλου.
Η παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Χρυσοστόμου, με τη συνοδεία μάλιστα αρκετών Κληρικών της Ιεράς μας Μητροπόλεως, στην εκδήλωση αυτή, όπως και σε άλλες παρόμοιες που κατά καιρούς συμβαίνουν, φανερώνει το αληθινό ενδιαφέρον και την ευαισθησία του ιδίου προσωπικά, όπως και όλης της Τοπικής Ποιμαίνουσας Εκκλησίας μας, για την προστασία και διαφύλαξη των πολιτιστικών θησαυρών του Τόπου μας και ιδίως των λατρευτικών αντικειμένων. Ενδεικτικά του γεγονότος αυτού είναι τα εξής: α) μια από τις πρώτες εγκυκλίους που εξέδωσε ως Μητροπολίτης Χαλκίδος το 2002, αφορούσε την καταγραφή και προστασία των μνημείων και των λατρευτικών αντικειμένων που ευρίσκονται στους Ναούς και τα Μοναστήρια της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, β) δύο τουλάχιστον από τα ετήσια Ιερατικά Συνέδρια των Κληρικών μας ασχολήθηκαν επισταμένως με το εν λόγω ζήτημα, γ) με πρωτοβουλία του συντηρήθηκαν όλες οι Ιερές Εικόνες, τα Ιερά Σκεύη και τα Ιερά Άμφια, που φυλάσσονταν στην Ιερά Μητρόπολη και πολλά από αυτά θα εκτεθούν στην ισόγεια Αίθουσα του Θρόνου του προσφάτως ανακαινισθέντος Επισκοπείου μας, όπως και στο Πολιτιστικό-Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως, το οποίο είναι υπό ένταξη στο ΕΣΠΑ και πρόκειται να ανεγερθεί στη Χαλκίδα, πίσω από το παλαιό Τάγμα Πεζοναυτών, δ) συντηρήσεις έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται σε Ιερά Αντικείμενα και Εικόνες των Ιερών Προσκυνημάτων του Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου Νέου Προκοπίου και Παναγίας Φανερωμένης Νέας Αρτάκης, στα οποία ο ίδιος προεδρεύει, όπως και σε πολλούς Ιερούς Ναούς και Μοναστήρια της Επαρχίας μας, αρκετά των οποίων (όπως ο Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Δημητρίου Χαλκίδος και η Ιερά Μονή Ευαγγελιστρίας Σκιάθου) διατηρούν εκθεσιακούς χώρους των Κειμηλίων και Μουσεία, ενώ άλλα (όπως ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου Χαλκίδος) ανακαινίζονται συνεχώς, με σεβασμό στην παράδοση και στ) προσπαθεί πάντοτε ο Μητροπολίτης μας, να συνεργάζεται αρμονικά με την Αρχαιολογική Υπηρεσία και ιδιαιτέρως με την 23η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, η οποία εδρεύει στον Τόπο μας, επισημαίνοντας στα Εκκλησιαστικά Συμβούλια και τα Ηγουμενοσυμβούλια, να ακολουθούν τις οδηγίες που η Υπηρεσία αυτή παρέχει για την διαφύλαξη των μνημείων, ενώ καρπός αυτής της συνεργασίας υπήρξε, μεταξύ άλλων, η συντήρηση και αποκατάσταση του Καθολικού και του αυλείου χώρου της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου ΑΡΜΑ Φύλλων.
Στην συνέχεια όλοι οι παριστάμενοι ξεναγήθηκαν στην Έκθεση από τις επιμελήτριές της κ. Ανδρομάχη Κατσελάκη και κ. Ειρήνη Θεοχαροπούλου.
Η παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Χρυσοστόμου, με τη συνοδεία μάλιστα αρκετών Κληρικών της Ιεράς μας Μητροπόλεως, στην εκδήλωση αυτή, όπως και σε άλλες παρόμοιες που κατά καιρούς συμβαίνουν, φανερώνει το αληθινό ενδιαφέρον και την ευαισθησία του ιδίου προσωπικά, όπως και όλης της Τοπικής Ποιμαίνουσας Εκκλησίας μας, για την προστασία και διαφύλαξη των πολιτιστικών θησαυρών του Τόπου μας και ιδίως των λατρευτικών αντικειμένων. Ενδεικτικά του γεγονότος αυτού είναι τα εξής: α) μια από τις πρώτες εγκυκλίους που εξέδωσε ως Μητροπολίτης Χαλκίδος το 2002, αφορούσε την καταγραφή και προστασία των μνημείων και των λατρευτικών αντικειμένων που ευρίσκονται στους Ναούς και τα Μοναστήρια της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, β) δύο τουλάχιστον από τα ετήσια Ιερατικά Συνέδρια των Κληρικών μας ασχολήθηκαν επισταμένως με το εν λόγω ζήτημα, γ) με πρωτοβουλία του συντηρήθηκαν όλες οι Ιερές Εικόνες, τα Ιερά Σκεύη και τα Ιερά Άμφια, που φυλάσσονταν στην Ιερά Μητρόπολη και πολλά από αυτά θα εκτεθούν στην ισόγεια Αίθουσα του Θρόνου του προσφάτως ανακαινισθέντος Επισκοπείου μας, όπως και στο Πολιτιστικό-Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως, το οποίο είναι υπό ένταξη στο ΕΣΠΑ και πρόκειται να ανεγερθεί στη Χαλκίδα, πίσω από το παλαιό Τάγμα Πεζοναυτών, δ) συντηρήσεις έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται σε Ιερά Αντικείμενα και Εικόνες των Ιερών Προσκυνημάτων του Οσίου Ιωάννου του Ρώσσου Νέου Προκοπίου και Παναγίας Φανερωμένης Νέας Αρτάκης, στα οποία ο ίδιος προεδρεύει, όπως και σε πολλούς Ιερούς Ναούς και Μοναστήρια της Επαρχίας μας, αρκετά των οποίων (όπως ο Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Δημητρίου Χαλκίδος και η Ιερά Μονή Ευαγγελιστρίας Σκιάθου) διατηρούν εκθεσιακούς χώρους των Κειμηλίων και Μουσεία, ενώ άλλα (όπως ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου Χαλκίδος) ανακαινίζονται συνεχώς, με σεβασμό στην παράδοση και στ) προσπαθεί πάντοτε ο Μητροπολίτης μας, να συνεργάζεται αρμονικά με την Αρχαιολογική Υπηρεσία και ιδιαιτέρως με την 23η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, η οποία εδρεύει στον Τόπο μας, επισημαίνοντας στα Εκκλησιαστικά Συμβούλια και τα Ηγουμενοσυμβούλια, να ακολουθούν τις οδηγίες που η Υπηρεσία αυτή παρέχει για την διαφύλαξη των μνημείων, ενώ καρπός αυτής της συνεργασίας υπήρξε, μεταξύ άλλων, η συντήρηση και αποκατάσταση του Καθολικού και του αυλείου χώρου της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου ΑΡΜΑ Φύλλων.
Με αγωνία και λαχτάρα αναμένει η Τοπική μας Εκκλησία την ημέρα, κατά την οποία θα επανέλθουν με ασφάλεια στο φυσικό τους λειτουργικό χώρο, όπου και ανήκουν, οι τοιχογραφίες οπότε και θα μιλούμε στην κυριολεξία για «επιστροφή».
Συγχαρητήρια πάντως ανήκουν στην 23η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και σ’ όλους τους αρμοδίους φορείς για την άρτια διοργάνωση της εκδήλωσης και για το προσφερόμενο σπουδαίο έργο.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ
Συγχαρητήρια πάντως ανήκουν στην 23η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και σ’ όλους τους αρμοδίους φορείς για την άρτια διοργάνωση της εκδήλωσης και για το προσφερόμενο σπουδαίο έργο.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ
