ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΘΕΜΑ : «ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ»

ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΚΛΕΑΡΧΟΥ ΠΕΡΓΑΝΤΑ

 Η σύνταξη Επιχειρησιακών Προγραμμάτων από τις Περιφέρειες θεσμοθετήθηκε με το Νόμο του Καλλικράτη και συγκεκριμένα στο άρθρο 268, όπου προσδιορίζεται η πενταετής χρονική διάρκεια των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, με....

εξαίρεση την πρώτη περίοδο εφαρμογής τους που είναι τριετής, δηλ. 2012 – 2014.

Ο σκοπός της σύνταξης επιχειρησιακών προγραμμάτων των Περιφερειών είναι η προώθηση της ανάπτυξης της περιφέρειας, μέσα από ένα ολοκληρωμένο και στοχευμένο σχέδιο, με σαφή προσανατολισμό και ακόμα σαφέστερες δράσεις για την επίτευξή του.

Η καινοτομία αυτών των προγραμμάτων, σε σχέση με άλλα αναπτυξιακά προγράμματα συνίσταται στο ότι περιλαμβάνουν δράσεις τόσο για την προώθηση της ανάπτυξης της Περιφέρειας στους τομείς δραστηριοποίησής της, όπως μεταφορές, περιβάλλον, τουρισμός – πολιτισμός, υγεία – πρόνοια, οικονομία παραγωγικών τομέων, όσο και για την εσωτερική ανάπτυξή της ως οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης, δηλαδή των Υπηρεσιών και των Νομικών της Προσώπων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει επίσης ότι η εκπόνηση των Ε.Π. γίνεται με την εμπλοκή όλων των αρμοδίων πολιτικών και υπηρεσιακών στελεχών και οργάνων (Περιφερειακό Συμβούλιο, Εκτελεστική Επιτροπή, Διεύθυνση Αναπτυξιακού προγραμματισμού, Διευθύνσεις Υπηρεσιών και Διοικητικά Συμβούλια Νομικών Προσώπων)

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να κάνω μια βασική επισήμανση :

Ενώ το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα εκπονείται για να είναι ένα βασικό προγραμματικό εργαλείο της Περιφέρειας, η διοικητική μεταρρύθμιση του προγράμματος «Καλλικράτης» (ν. 3852/2010) και η συγκρότηση των Περιφερειών ως Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης β΄ βαθμού, είναι πολύ πρόσφατες αλλαγές.

Άρα οι συνεπαγόμενες μεταβολές στο εσωτερικό περιβάλλον της Περιφέρειας, δηλαδή νέες αρμοδιότητες, μεταβατικό στάδιο νέων αρμοδιοτήτων και υπηρεσιών (μετά την 1/7/2011), συγκρότηση και αναδιοργάνωση υπηρεσιών, μετατάξεις υπαλλήλων, διαδικαστικές και διαχειριστικές απαιτούμενες προσαρμογές, δημιουργούν ένα πλαίσιο που δυσχεραίνει τον προγραμματισμό.

Είναι γενικότερα αποδεκτό ότι η παρούσα φάση είναι μια μεταβατική φάση για όλες τις Περιφέρειες της χώρας, οι οποίες καλούνται να οργανώσουν, να λειτουργήσουν και να εφαρμόσουν το νέο θεσμό της αιρετής Περιφέρειας.

Τέλος, την παρούσα περίοδο, όπου οι Περιφέρειες καλούνται να προγραμματίσουν τη δράση τους, βρίσκεται σε εξέλιξη σημαντικές μεταβολές εθνικού χαρακτήρα σε οικονομικό, λειτουργικό και διοικητικό επίπεδο, με αποτέλεσμα από την ημερομηνία έναρξης της διαδικασίας του προγραμματισμού μέχρι την ολοκλήρωση του Επιχειρησιακού Προγράμματος, τα χαρακτηριστικά της μετάβασης να γίνονται ακόμη πιο έντονα.

Σ΄αυτό το «δύσκολο» και διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, εμείς στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ξεκινήσαμε και σήμερα έχουμε προχωρήσει σημαντικά το Επιχειρησιακό μας Πρόγραμμα. Είμαστε δε, σε θέση να γνωρίζουμε ότι αποτελούμε μια από τις 4-5 πρώτες Περιφέρειες της χώρας, που έχουν προχωρήσει τις διαδικασίες του Επιχειρησιακού.

Κατ΄αρχήν θα πρέπει να πούμε ότι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, υλοποιείται σε γενικές γραμμές σε δύο φάσεις :

Στην Α΄Ενότητα, που είναι ο Στρατηγικός Σχεδιασμός &

Στην Β΄Ενότητα, που είναι ο Επιχειρησιακός – Οικονομικός Προγραμματισμός

Στην Α΄ Ενότητα, δηλαδή στο Στρατηγικό Σχεδιασμό, καταγράφονται και αξιολογούνται σε θεματικούς τομείς – όπως είδατε στην εισήγηση και θα παρουσιαστούν στη συνέχεια - όλες οι αναπτυξιακές παράμετροι της Περιφέρειας, καθώς και οι Υπηρεσίες της συμπεριλαμβανομένων και των Νομικών Προσώπων.

Από την καταγραφή και την αξιολόγηση, προκύπτουν τα κρίσιμα ζητήματα ανάπτυξης που πρέπει να αντιμετωπίσει η Περιφέρεια το επόμενο χρονικό διάστημα προκειμένου να εκπληρώσει την αποστολή της και να υλοποιήσει το όραμά της.

Στο τέλος της Α΄ενότητας καταρτίζονται η στρατηγική, οι αναπτυξιακές προτεραιότητες και οι στόχοι της Περιφέρειας.

Στη Β’ Ενότητα γίνεται η εξειδίκευση των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων και των στόχων, με ονοματισμένες και ιεραρχημένες δράσεις και έργα, με τον προϋπολογισμό τους, την πιθανή πηγή χρηματοδότησής τους και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους.

Η Α΄Ενότητα, ο Στρατηγικός Σχεδιασμός, που συζητούμε σήμερα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, έχει δομηθεί πάνω στις εξής παραμέτρους :

• Ποια είναι η υπάρχουσα κατάσταση και ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα και οι ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε σε κάθε θεματικό τομέα. Ποια είναι δηλαδή τα κρίσιμα ζητήματα.

• Ποιες πολιτικές επιλέγουμε και τι στόχους θέτουμε για να αντιμετωπίσουμε τα κρίσιμα ζητήματα. Ποια δηλαδή είναι η στρατηγική της Περιφέρειας.

• Με ποιόν τρόπο, δηλαδή με ποιες ενδεικτικές δράσεις επιδιώκουμε την επίτευξή τους.

Ο τρόπος με τον οποίο εκπονούνται οι ενότητες του Επιχειρησιακού Προγράμματος, η μεθοδολογία, το περιεχόμενο, καθώς και τα όργανα και οι διαδικασίες κατάρτισής του είναι θεσμοθετημένα από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, εγκρίνεται από το Περιφερειακό Συμβούλιο, μετά από εισήγηση της Εκτελεστικής Επιτροπής. Μετά την έγκρισή του, ακολουθεί δημόσια διαβούλευση, τουλάχιστον για 2 εβδομάδες.

Εμείς επιδιώκοντας τη συμμετοχή όλων στην εκπόνηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού, πριν από την εισαγωγή του θέματος στο Περιφερειακό Συμβούλιο, προχωρήσαμε σε μια προκαταρκτική διαδικασία διαβούλευσης, σε μια – αν θέλετε - εξωθεσμική διαδικασία διαβούλευσης, με όλες τις παρατάξεις του Περιφερειακού Συμβουλίου και τους Βουλευτές της Στερεάς Ελλάδας.

Σκοπός μας ήταν να συναθροίσουμε προτάσεις και επισημάνσεις, έτσι ώστε να είμαστε όλοι συμμέτοχοι και κοινωνοί μιας προσπάθειας, που αποτελεί το βασικό προγραμματικό εργαλείο της Περιφέρειάς μας.

Πιστεύουμε αυτή η προκαταρκτική διαδικασία να ήταν χρήσιμη. Να έδωσε το περιθώριο και το χρόνο για την επεξεργασία του Στρατηγικού Σχεδιασμού, έτσι ώστε σήμερα η συζήτησή μας να είναι εποικοδομητική και κυρίως συνθετική.

Σήμερα, είναι παραγωγικό να συζητήσουμε πάνω στην «καρδιά» του Στρατηγικού Σχεδιασμού, που είναι το όραμα και οι αναπτυξιακές προτεραιότητες της Περιφέρειας. Είναι ο στρατηγικός μας προσανατολισμός, που αποτυπώνεται σε στόχους. Οι στόχοι για να γίνουν πιο κατανοητοί περιλαμβάνουν ενδεικτικές δράσεις. Ενδεικτικές και όχι περιοριστικές. Οι δράσεις, όπως είπαμε θα καθοριστούν και θα καταγραφούν στην Β΄φάση.

Τώρα λοιπόν που συζητούμε την Α΄Φάση, θέλουμε να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε κυρίως πάνω στους στόχους. Θέλουμε να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε το κατά πόσο αυτοί οι στόχοι καλύπτουν τον αναπτυξιακό προσανατολισμό της Περιφέρειάς μας.

Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός της Περιφέρειας δομείται πάνω σε τέσσερις άξονες προτεραιότητας :

• Άξονας Προτεραιότητας 1 :
  Διασφάλιση του περιβάλλοντος, της αειφορίας της ανάπτυξης και βελτίωση της ποιότητας ζωής
• ‘Αξονας Προτεραιότητας 2 :
  Ενδυνάμωση των υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας, υγείας, παιδείας και πολιτισμού
• Άξονας Προτεραιότητας 3 :
  Προώθηση της απασχόλησης, της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της οικονομίας
• Άξονας Προτεραιότητας 4 :
  Βελτίωση της διοικητικής ικανότητας, των παρεχόμενων υπηρεσιών και της σχέσης Περιφέρειας - πολιτών

Οι τρείς πρώτοι Άξονες Προτεραιότητας ( 1,2 & 3)αφορούν θέματα τοπικής ανάπτυξης και ο τέταρτος, αφορά την εσωτερική ανάπτυξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας

Το κείμενο που έχετε στα χέρια σας, περιγράφει τους Άξονες, και αναλύει τα Μέτρα και τους Στόχους του κάθε Άξονα σε Πίνακες, μαζί με ενδεικτικές δράσεις.

Έχουμε καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια, στους στόχους να συμπεριληφθεί το σύνολο των θεμάτων που πρέπει και μπορεί να δραστηριοποιηθεί η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.

Να τονίσουμε ότι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα είναι επιβεβλημένο να κινηθεί στο πλαίσιο του εφικτού, περιλαμβάνοντας τις δυνατότητές μας ως Περιφέρεια. Άλλωστε μέσα από την εξειδίκευσή του θα αξιολογούμαστε και θα κρινόμαστε. Γι΄αυτό πρέπει να χαρακτηρίζεται από ρεαλισμό και σαφήνεια τόσο ως προς τις κατευθύνσεις του, όσο και ως προς τον τρόπο που αυτές θα υλοποιηθούν.

Η διαμόρφωση όλου του κειμένου, είναι καρπός μιας πολύμηνης και επίπονης προσπάθειας. Μιας προσπάθειας που συγκέντρωσε, επεξεργάστηκε και κωδικοποίησε πολύ μεγάλο όγκο πληροφοριών και στοιχείων. Ειδικά στο κομμάτι των Υπηρεσιών & Νομικών Προσώπων ήταν μια πρωτογενής συλλογή στοιχείων, γιατί όπως καταλαβαίνουμε όλοι, δεν υπήρχε προηγούμενο.

Χαρακτηριστικά αναφέρω, ότι συντάξαμε, στείλαμε, συλλέξαμε και επεξεργαστήκαμε 63 ερωτηματολόγια από τις Υπηρεσίες και τα Νομικά μας Πρόσωπα.

Επιπλέον, επιδιώκοντας ουσιαστική συμμετοχή των φορέων, απευθυνθήκαμε για συνεργασία σε 61 φορείς της Περιφέρειας (όλους τους Δήμους, Επιμελητήρια, Εργατικά Κέντρα, Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, δημόσιους φορείς), έτσι ώστε να λάβουμε υπόψη και τις δικές τους απόψεις πάνω στον Στρατηγικό Σχεδιασμό της Περιφέρειας.

Με βάση το εύρος των διαδικασιών που επιλέξαμε για την εκπόνηση του κειμένου και τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, η εργασία της ομάδας έργου της Διεύθυνσης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, καθώς και όλων όσων συνέβαλλαν στη σύνταξη του κειμένου του Στρατηγικού Σχεδιασμού , είναι αξιέπαινη.

Προσδοκούμε ότι το κείμενο θα μας εκφράζει όλους και θα δημοσιοποιηθεί ως αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς και έγκρισης από το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Ελπίζουμε δε, ότι στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης με τους φορείς και την κοινωνία, που θα κορυφωθεί με συνεδρίαση της Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης, θα εμπλουτιστεί με καινοτόμες και ρεαλιστικές ιδέες και προτάσεις, έτσι ώστε να αποτελέσει ένα πλήρες και εφαρμόσιμο πρόγραμμα δράσης της Περιφέρειάς μας για τα επόμενα χρόνια, με κυρίαρχο στόχο την υλοποίηση και δρομολόγηση έργων και ενεργειών προς όφελος της Στερεάς Ελλάδας και των συμπολιτών μας.