Διευκρινιστική εγκύκλιο, για τις προϋποθέσεις και τις
προθεσμίες υπαγωγής στο καθεστώς του προσωρινού διακανονισμού, που προβλέπεται
από το νόμο 4038/2012, για τη ρύθμιση των οφειλών προς τα ασφαλιστικά Ταμεία,
απέστειλε προς ....όλους τους ασφαλιστικούς φορείς ο υπουργός Εργασίας και
Κοινωνικής Ασφάλισης Γιώργος Κουτρουμάνης.
Ο νόμος, δίνει τη δυνατότητα για νέα ευνοϊκή ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και τη δυνατότητα της αναστολής των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης μέχρι τις 31/12/2012.
Στους οφειλέτες των Ταμείων που πληρούν τις προϋποθέσεις για να υπαχθούν στο νέο διακανονισμό, παρέχεται έκπτωση 40% επί των προσθέτων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης μέχρι 31-12-2011 οφειλής τους. Προκειμένου δε να έχουν τη δυνατότητα της έκπτωσης θα πρέπει να υποβάλουν την αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση μέχρι τις 30-3-2012 και να καταβάλουν την πρώτη δόση μέχρι τις 30-4-2012.
Με τη νέα ρύθμιση η οποία θα ισχύει μέχρι 31/12/2012 το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι θα μπορέσει να εισπράξει το μεγαλύτερο μέρος του ποσού που οφείλουν στα ασφαλιστικά Ταμεία περί τους 300.000 οφειλέτες.
Προϋποθέσεις και προθεσμίες υπαγωγής στο διακανονισμό:
Με τις ρυθμίσεις παρέχεται η δυνατότητα στους οφειλέτες Ταμείων που:
α) Δεν έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης μέχρι τη δημοσίευση του νόμου ή έχουν εκπέσει του σχετικού δικαιώματος συνέχισης προηγούμενων ρυθμίσεων
β) καταβάλλουν ανελλιπώς τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές από 1.1.2012 και εφεξής
γ) υποβάλλουν σχετική αίτηση στις αρμόδιες υπηρεσίες μέχρι την 30η Μαρτίου 2012.
Στους οφειλέτες των Ταμείων, (δεν περιλαμβάνεται ο ΟΓΑ), που θα υπαχθούν στο νέο διακανονισμό, παρέχεται έκπτωση 40% επί των προσθέτων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης μέχρι 31-12-2011 οφειλής τους.
Διευκρινίζεται, ότι η συνολική κεφαλαιοποιημένη οφειλή περιλαμβάνει τις ληξιπρόθεσμες μέχρι την 31-12-2011 οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές μετά των αναλογούντων προσθέτων τελών, επιβαρύνσεων προστίμων και λοιπών εξόδων αναγκαστικών μέτρων. Επί του μέρους των κεφαλαιοποιημένων οφειλών που αφορά τα πρόσθετα τέλη και τις λοιπές επιβαρύνσεις παρέχεται έκπτωση ύψους 40%.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο η έκπτωση αυτή παρέχεται και σε όσους οφειλέτες είχαν ενταχθεί κατά το παρελθόν σε ανάλογες ρυθμίσεις και είναι συνεπείς με τους όρους της ρύθμισης.
Τονίζεται ότι προκειμένου οι οφειλέτες να έχουν τη δυνατότητα της έκπτωσης θα πρέπει να υποβάλουν την αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση μέχρι τις 30-3-2012, καθώς και να καταβάλλουν το 20% των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών, έναντι της κεφαλαιοποιημένης οφειλής.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο «για την υπαγωγή στον προσωρινό διακανονισμό, πέραν της υποβολής της σχετικής αίτησης (μέχρι 30-3-2012 για να ισχύει η έκπτωση 40%) και της ανελλιπούς καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1-1-2012 και εφεξής, απαιτείται η προβλεπόμενη από το άρθρο 48 του ν. 3943/2011 καταβολή από τον οφειλέτη ποσού που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 20% επί του μέσου όρου των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών του τελευταίου τριμήνου του 2011, έναντι της συνολικής μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής».
Ειδικά για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τα λοιπά ταμεία ασφάλισης μισθωτών, αναφέρεται στην εγκύκλιο, το ποσό αυτό (του 20% έναντι της κεφαλαιοποιημένης οφειλής που πρέπει να καταβάλει ο οφειλέτης) δε μπορεί να είναι μικρότερο του 1,25% επί της μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής ούτε μεγαλύτερο του 40% του μέσου όρου των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών του τελευταίου τριμήνου του έτους 2011 και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 150 ευρώ.
Για τους οφειλέτες του ΟΑΕΕ και των λοιπών ταμείων ασφάλισης αυτοαπασχολουμένων - ανεξάρτητα απασχολουμένων, το ποσό της διμηνιαίας καταβολής καθορίζεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις υποπεριπτώσεις ii και iii της περίπτωσης γ΄ της παρ. Α1 του άρθρου 48 του ν. 3943/2011 αντιστοίχως.
Ρύθμιση οφειλών σε δόσεις
Διευκρινίζεται επίσης ότι οι οφειλέτες έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους σε ισόποσες μηνιαίες ή διμηνιαίες κατά περίπτωση δόσεις ως εξής:
Επισημαίνεται δε ότι η μη καταβολή δύο συνεχόμενων δόσεων συνεπάγεται έκπτωση του οφειλέτη από την παρούσα ρύθμιση.
Η δυνατότητα αυτή ισχύει και για όσους οφειλέτες έχουν ενταχθεί σε παλαιότερες ρυθμίσεις και είναι συνεπείς με την καταβολή των δόσεων
Ασφαλιστική ενημερότητα
Στους οφειλέτες που θα ενταχθούν στη ρύθμιση και θα καταβάλουν την πρώτη δόση, χορηγείται πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας διάρκειας δυο μηνών, υπό την προϋπόθεση ότι ο διακανονισμός τηρείται έναντι όλων των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης.
Στην εγκύκλιο διευκρινίζεται, ότι σαν «ασφαλιστικές εισφορές» νοούνται οι πάσης φύσεως οφειλές και ιδίως πόροι, όπως το ιατρόσημο και αγγελιόσημο. Επίσης οι οφειλές πού προκύπτουν από την μη καταβολή των δόσεων μπορούν να ρυθμιστούν με τον ίδιο τρόπο που ρυθμίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές.
Ειδική μέριμνα για θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων ή φυσικών καταστροφών
Σημειώνεται επίσης, ότι με το νέο νόμο υφίσταται ειδική μέριμνα για τους οφειλέτες εισφορών σε Ταμεία, που μετά την 18-11-1994, είτε έχουν δεχθεί τρομοκρατική επίθεση και έχουν αποδεδειγμένα υποστεί ζημιές από αυτή, είτε έχουν ή είχαν επαγγελματική εγκατάσταση ή δραστηριότητα σε περιοχές που επλήγησαν από θεομηνίες ή άλλες φυσικές καταστροφές.
Οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας, εφόσον υποβάλουν μέχρι τις 31 Μαρτίου του 2012 σχετική αίτηση στους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, μπορούν:
1) Είτε να υπαχθούν στις διατάξεις του ν.2256/1994 όπως ισχύουν, εφόσον δεν έχουν ποτέ υπαχθεί στο παρελθόν σε αυτές. Στην περίπτωση αυτή η προβλεπόμενη από την περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν.2256/1994 αναστολή καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
2) Είτε να υπαχθούν στον προσωρινό διακανονισμό της περίπτωσης Α΄ του άρθρου 48 του ν.3943/2011, με κεφαλαιοποίηση της μέχρι 31-12-2011 οφειλής και την καταβολή ποσοστού 20 % επί των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών, δηλαδή επί του μέσου όρου των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών του τελευταίου τριμήνου του 2011, έναντι της συνολικής μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής.
Για τους συγκεκριμένους οφειλέτες ορίζεται ότι, όσον αφορά το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τα λοιπά ταμεία ασφάλισης μισθωτών, δεν ισχύει ο περιορισμός ότι το καταβαλλόμενο ποσό δεν μπορεί να είναι μικρότερο του 1,25% επί της μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής.
Τέλος αναφέρονται στην εγκύκλιο οι σχετικές διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες, η μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, εφόσον αυτές ξεπερνούν τις 150.000 ευρώ αποτελεί διαρκές και συνεχές αυτόφωρο αδίκημα.
Περαιτέρω, «με την κοινοποιούμενη διάταξη ορίζεται ρητά, ότι ειδικά για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ η ποινική δίωξη ασκείται ύστερα από αίτηση του Διοικητή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας του, συνοδευόμενη υποχρεωτικά από πίνακα των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και των κάθε είδους πρόσθετων τελών ή προσαυξήσεων».
Διευκρινίζεται, τέλος ότι με την εξόφληση του οφειλόμενου ποσού μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό η πράξη κρίνεται ατιμώρητη.
Τέλος, ορίζεται, ότι προκειμένου για οφειλόμενες εργοδοτικές εισφορές, ήδη ληξιπρόθεσμες κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4038/2012 (2-2-2012), τα ποινικά αδικήματα της παρ. 1 του άρθρου 1 του αν.86/1967 τελούνται εφόσον ο οφειλέτης συνεχίζει να μην καταβάλλει εισφορές μέχρι 1-6-2012.
Ο νόμος, δίνει τη δυνατότητα για νέα ευνοϊκή ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και τη δυνατότητα της αναστολής των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης μέχρι τις 31/12/2012.
Στους οφειλέτες των Ταμείων που πληρούν τις προϋποθέσεις για να υπαχθούν στο νέο διακανονισμό, παρέχεται έκπτωση 40% επί των προσθέτων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης μέχρι 31-12-2011 οφειλής τους. Προκειμένου δε να έχουν τη δυνατότητα της έκπτωσης θα πρέπει να υποβάλουν την αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση μέχρι τις 30-3-2012 και να καταβάλουν την πρώτη δόση μέχρι τις 30-4-2012.
Με τη νέα ρύθμιση η οποία θα ισχύει μέχρι 31/12/2012 το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι θα μπορέσει να εισπράξει το μεγαλύτερο μέρος του ποσού που οφείλουν στα ασφαλιστικά Ταμεία περί τους 300.000 οφειλέτες.
Προϋποθέσεις και προθεσμίες υπαγωγής στο διακανονισμό:
Με τις ρυθμίσεις παρέχεται η δυνατότητα στους οφειλέτες Ταμείων που:
α) Δεν έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης μέχρι τη δημοσίευση του νόμου ή έχουν εκπέσει του σχετικού δικαιώματος συνέχισης προηγούμενων ρυθμίσεων
β) καταβάλλουν ανελλιπώς τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές από 1.1.2012 και εφεξής
γ) υποβάλλουν σχετική αίτηση στις αρμόδιες υπηρεσίες μέχρι την 30η Μαρτίου 2012.
Στους οφειλέτες των Ταμείων, (δεν περιλαμβάνεται ο ΟΓΑ), που θα υπαχθούν στο νέο διακανονισμό, παρέχεται έκπτωση 40% επί των προσθέτων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης μέχρι 31-12-2011 οφειλής τους.
Διευκρινίζεται, ότι η συνολική κεφαλαιοποιημένη οφειλή περιλαμβάνει τις ληξιπρόθεσμες μέχρι την 31-12-2011 οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές μετά των αναλογούντων προσθέτων τελών, επιβαρύνσεων προστίμων και λοιπών εξόδων αναγκαστικών μέτρων. Επί του μέρους των κεφαλαιοποιημένων οφειλών που αφορά τα πρόσθετα τέλη και τις λοιπές επιβαρύνσεις παρέχεται έκπτωση ύψους 40%.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο η έκπτωση αυτή παρέχεται και σε όσους οφειλέτες είχαν ενταχθεί κατά το παρελθόν σε ανάλογες ρυθμίσεις και είναι συνεπείς με τους όρους της ρύθμισης.
Τονίζεται ότι προκειμένου οι οφειλέτες να έχουν τη δυνατότητα της έκπτωσης θα πρέπει να υποβάλουν την αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση μέχρι τις 30-3-2012, καθώς και να καταβάλλουν το 20% των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών, έναντι της κεφαλαιοποιημένης οφειλής.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο «για την υπαγωγή στον προσωρινό διακανονισμό, πέραν της υποβολής της σχετικής αίτησης (μέχρι 30-3-2012 για να ισχύει η έκπτωση 40%) και της ανελλιπούς καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών από 1-1-2012 και εφεξής, απαιτείται η προβλεπόμενη από το άρθρο 48 του ν. 3943/2011 καταβολή από τον οφειλέτη ποσού που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 20% επί του μέσου όρου των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών του τελευταίου τριμήνου του 2011, έναντι της συνολικής μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής».
Ειδικά για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τα λοιπά ταμεία ασφάλισης μισθωτών, αναφέρεται στην εγκύκλιο, το ποσό αυτό (του 20% έναντι της κεφαλαιοποιημένης οφειλής που πρέπει να καταβάλει ο οφειλέτης) δε μπορεί να είναι μικρότερο του 1,25% επί της μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής ούτε μεγαλύτερο του 40% του μέσου όρου των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών του τελευταίου τριμήνου του έτους 2011 και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 150 ευρώ.
Για τους οφειλέτες του ΟΑΕΕ και των λοιπών ταμείων ασφάλισης αυτοαπασχολουμένων - ανεξάρτητα απασχολουμένων, το ποσό της διμηνιαίας καταβολής καθορίζεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις υποπεριπτώσεις ii και iii της περίπτωσης γ΄ της παρ. Α1 του άρθρου 48 του ν. 3943/2011 αντιστοίχως.
Ρύθμιση οφειλών σε δόσεις
Διευκρινίζεται επίσης ότι οι οφειλέτες έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους σε ισόποσες μηνιαίες ή διμηνιαίες κατά περίπτωση δόσεις ως εξής:
- Εφάπαξ εξόφληση ή ρύθμισή του έως και σε έξι (6) δόσεις με έκπτωση ποσοστού 100% επί των προσαυξήσεων προσθέτων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων της κεφαλαιοποιημένης οφειλής.
- Καταβολή του ποσού από επτά έως και 10 δόσεις με έκπτωση ποσοστού 75% επί του ποσού της κεφαλαιοποιημένης οφειλής που αντιστοιχεί σε κάθε είδους προσαυξήσεις πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις.
Επισημαίνεται δε ότι η μη καταβολή δύο συνεχόμενων δόσεων συνεπάγεται έκπτωση του οφειλέτη από την παρούσα ρύθμιση.
Η δυνατότητα αυτή ισχύει και για όσους οφειλέτες έχουν ενταχθεί σε παλαιότερες ρυθμίσεις και είναι συνεπείς με την καταβολή των δόσεων
Ασφαλιστική ενημερότητα
Στους οφειλέτες που θα ενταχθούν στη ρύθμιση και θα καταβάλουν την πρώτη δόση, χορηγείται πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας διάρκειας δυο μηνών, υπό την προϋπόθεση ότι ο διακανονισμός τηρείται έναντι όλων των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης.
Στην εγκύκλιο διευκρινίζεται, ότι σαν «ασφαλιστικές εισφορές» νοούνται οι πάσης φύσεως οφειλές και ιδίως πόροι, όπως το ιατρόσημο και αγγελιόσημο. Επίσης οι οφειλές πού προκύπτουν από την μη καταβολή των δόσεων μπορούν να ρυθμιστούν με τον ίδιο τρόπο που ρυθμίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές.
Ειδική μέριμνα για θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων ή φυσικών καταστροφών
Σημειώνεται επίσης, ότι με το νέο νόμο υφίσταται ειδική μέριμνα για τους οφειλέτες εισφορών σε Ταμεία, που μετά την 18-11-1994, είτε έχουν δεχθεί τρομοκρατική επίθεση και έχουν αποδεδειγμένα υποστεί ζημιές από αυτή, είτε έχουν ή είχαν επαγγελματική εγκατάσταση ή δραστηριότητα σε περιοχές που επλήγησαν από θεομηνίες ή άλλες φυσικές καταστροφές.
Οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας, εφόσον υποβάλουν μέχρι τις 31 Μαρτίου του 2012 σχετική αίτηση στους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, μπορούν:
1) Είτε να υπαχθούν στις διατάξεις του ν.2256/1994 όπως ισχύουν, εφόσον δεν έχουν ποτέ υπαχθεί στο παρελθόν σε αυτές. Στην περίπτωση αυτή η προβλεπόμενη από την περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν.2256/1994 αναστολή καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
2) Είτε να υπαχθούν στον προσωρινό διακανονισμό της περίπτωσης Α΄ του άρθρου 48 του ν.3943/2011, με κεφαλαιοποίηση της μέχρι 31-12-2011 οφειλής και την καταβολή ποσοστού 20 % επί των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών, δηλαδή επί του μέσου όρου των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών του τελευταίου τριμήνου του 2011, έναντι της συνολικής μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής.
Για τους συγκεκριμένους οφειλέτες ορίζεται ότι, όσον αφορά το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και τα λοιπά ταμεία ασφάλισης μισθωτών, δεν ισχύει ο περιορισμός ότι το καταβαλλόμενο ποσό δεν μπορεί να είναι μικρότερο του 1,25% επί της μέχρι 31-12-2011 κεφαλαιοποιημένης οφειλής.
Τέλος αναφέρονται στην εγκύκλιο οι σχετικές διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες, η μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, εφόσον αυτές ξεπερνούν τις 150.000 ευρώ αποτελεί διαρκές και συνεχές αυτόφωρο αδίκημα.
Περαιτέρω, «με την κοινοποιούμενη διάταξη ορίζεται ρητά, ότι ειδικά για το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ η ποινική δίωξη ασκείται ύστερα από αίτηση του Διοικητή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας του, συνοδευόμενη υποχρεωτικά από πίνακα των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και των κάθε είδους πρόσθετων τελών ή προσαυξήσεων».
Διευκρινίζεται, τέλος ότι με την εξόφληση του οφειλόμενου ποσού μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό η πράξη κρίνεται ατιμώρητη.
Τέλος, ορίζεται, ότι προκειμένου για οφειλόμενες εργοδοτικές εισφορές, ήδη ληξιπρόθεσμες κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4038/2012 (2-2-2012), τα ποινικά αδικήματα της παρ. 1 του άρθρου 1 του αν.86/1967 τελούνται εφόσον ο οφειλέτης συνεχίζει να μην καταβάλλει εισφορές μέχρι 1-6-2012.