Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
| Ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940-41 | |
|---|---|
| Μέρος της Βαλκανικής Εκστρατείας του Β' ....Π.Π.// |
|
 Έλληνες στρατιώτες στο Αλβανικό μέτωπο γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά του 1941 |
|
| Χρονολογία | 28 Οκτωβρίου, 1940 - 23 Απριλίου, 1941 |
| Τόπος | Ήπειρος, Ελλάδα, Αλβανία |
| Έκβαση | Ελληνική νίκη Γερμανική εισβολή |
| Μαχόμενα μέρη | |
Ιταλία
Αλβανία |
Ελλάδα |
| Αρχηγοί | |
| Σεμπαστιάνο Βισκόντι Πράσκα (Αρχιστράτηγος τού Ιταλικού Στρατού μέχρι τις 9 Νοεμβρίου) Ουμπάλντο Σόντου (Αρχιστράτηγος τού Ιταλικού Στρατού μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου) Ούγκο Καβαλέρο (Αρχιστράτηγος τού Ιταλικού Στρατού από τα μέσα Δεκεμβρίου) |
Αλέξανδρος Παπάγος (Αρχιστράτηγος τού Ελληνικού Στρατού) |
| Δυνάμεις | |
| Ιταλία[1] 140.000 την 28η Οκτώβρη 1940 270.000 την 1η Ιανουαρίου 1941 520.000 τον Απρίλιο του 1941 |
Ελλάδα[2] 35.000 την 28η Οκτωβρίου 1940 232.000 την 13η Νοεμβρίου 1940 240-250.000 τον Απρίλιο του 1940 |
Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940-41 (στην Ελλάδα αναφέρεται και ως Πόλεμος του 40 ή Έπος του 40) ήταν η πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και συνασπισμού Ιταλίας και Αλβανίας, η οποία διήρκεσε από τις 28 Οκτωβρίου 1940 μέχρι τις 31 Μαΐου 1941, όταν και ολοκληρώθηκε η κατάληψη της χώρας. Επίσημη έναρξη του....
Πολέμου θεωρείται η «επίδοση του τελεσιγράφου», ενώ μετά τις 6 Απριλίου 1941, με την Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα,
όπου η Ελλάδα κλήθηκε να αντιμετωπίσει τέσσερις εισβολείς, συνεχίστηκε
ως Ελληνο-ϊταλο-γερμανικός πόλεμος, ή ορθότερα επί της ουσίας
Ελληνο-Ιταλο-αλβανο-γερμανο-βουλγαρικός πόλεμος.
Ο πόλεμος αυτός ήταν προϊόν της επεκτατικής πολιτικής του φασιστικού καθεστώτος του Μπενίτο Μουσολίνι που είχε εγκαθιδρύσει στην Ιταλία και που άρχισε να εκδηλώνεται με την έναρξη του Β' Π.Π. και ειδικότερα μετά τη συνομολόγηση του Χαλύβδινου Συμφώνου. Στα μέσα του 1940, ο Μπενίτο Μουσολίνι, έχοντας ως πρότυπο τις κατακτήσεις του Αδόλφου Χίτλερ, θέλησε να αποδείξει στους Γερμανούς συμμάχους του Άξονα ότι μπορεί και ο ίδιος να οδηγήσει την Ιταλία σε ανάλογες στρατιωτικές επιτυχίες. Η Ιταλία είχε ήδη κατακτήσει την Αλβανία από την άνοιξη του 1939, καθώς και πολλές βρετανικές βάσεις στην Αφρική, όπως τη Σομαλιλάνδη, το καλοκαίρι του 1940, αλλά αυτές δεν ήταν επιτυχίες ανάλογες αυτών της ναζιστικής Γερμανίας. Ταυτόχρονα ο Μουσολίνι επιθυμούσε να ισχυροποιήσει τα συμφέροντα της Ιταλίας στα Βαλκάνια, που ένοιωθε ότι απειλούνταν από τη γερμανική πολιτική από την στιγμή που η Ρουμανία είχε δεχθεί την γερμανική προστασία για τα πετρελαϊκά της κοιτάσματα.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Ιταλός Πρέσβης στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι επέδωσε ιδιόχειρα στον Έλληνα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, στην οικία του δεύτερου, στην Κηφισιά, τελεσίγραφο,
με το οποίο απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από
την Ελληνοαλβανική μεθόριο, προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια
στρατηγικά σημεία του Ελληνικού Βασιλείου, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.),
για τις ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του για τη
μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική. Μετά την άρνηση του δικτάτορα (το γνωστό «όχι»), ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις άρχισαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εισβολής στην Ελλάδα.
Ο Ελληνικός Στρατός
αντεπιτέθηκε και ανάγκασε τον ιταλικό σε υποχώρηση και μέχρι τα μέσα
Δεκεμβρίου, σχεδόν το ένα τέταρτο του εδάφους της Αλβανίας είχε
καταληφθεί από τους Έλληνες. Η αντεπίθεση των Ιταλών, το Μάρτιο του 1941, απέτυχε, με κέρδος μόνο μικρές εδαφικές εκτάσεις στην περιοχή της Χειμάρρας[3]. Τις πρώτες μέρες του Απριλίου, με την έναρξη της γερμανικής επίθεσης, οι Ιταλοί ξεκίνησαν και αυτοί νέα αντεπίθεση. Από τις 12 Απριλίου,
ο Ελληνικός Στρατός άρχισε να υποχωρεί από την Αλβανία, για να μην
περικυκλωθεί από τους προελαύνοντες Γερμανούς. Ακολούθησε η
συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς, στις 20 Απριλίου και με τους Ιταλούς, τρεις μέρες αργότερα, οι οποίες περαίωσαν τυπικά τον ελληνοϊταλικόγερμανικό πόλεμο.
Η απόκρουση της ιταλικής εισβολής αποτέλεσε την πρώτη νίκη των
Συμμάχων κατά των δυνάμεων του Άξονα στη διάρκεια του Δεύτερου
Παγκοσμίου Πολέμου και ανύψωσε το ηθικό των λαών στη σκλαβωμένη Ευρώπη.
Πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι η νίκη των Ελλήνων επηρέασε την έκβαση
ολόκληρου του πολέμου, καθώς υποχρέωσε τους Γερμανούς να αναβάλουν την
επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης,
προκειμένου να βοηθήσουν τους συμμάχους τους Ιταλούς που έχαναν τον
πόλεμο με την Ελλάδα. Η καθυστερημένη επίθεση τον Ιούνιο του 1941,
ενέπλεξε τις γερμανικές δυνάμεις στις σκληρές συνθήκες του ρωσικού
χειμώνα, με αποτέλεσμα την ήττα τους στη διάρκεια της Μάχης της Μόσχας.