Ενημέρωση για την αρτηριακή πίεση από την Αντιδημαρχία Υγείας του Δήμου Χαλκιδέων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Υπέρτασης

Η 17^η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Υπέρτασης, με σκοπό την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για την έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματικό έλεγχο της πολύ διαδεδομένης αυτής «σιωπηλής» νόσου, ώστε να προλαμβάνονται οι επιπλοκές της.

Η  μη καλά ρυθμισμένη αρτηριακή πίεση αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιοπάθειας (στηθάγχη, έμφραγμα μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια), αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και βλάβης των νεφρών και των ματιών.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ένα δισεκατομμύριο άτομα παγκοσμίως, δηλαδή το 20% του ενήλικου πληθυσμού, πάσχει από υπέρταση και αυτός ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί σε 1,5 δισεκατομμύρια έως το 2025. Στην Ελλάδα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι περίπου 1 στους 3  Έλληνες του ενήλικου πληθυσμού πάσχει από υπέρταση, αλλά μόνο οι μισοί από αυτούς λαμβάνουν αγωγή....

Το σύνθημα της Παγκόσμιας Ομάδας Υπέρτασης για το 2020 είναι ΜΕΤΡΗΣΕ ΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΣΟΥ, ΕΛΕΓΞΕ ΤΗΝ, ΖΗΣΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ.

Α. Για να κάνουμε σωστή διάγνωση θα πρέπει να ξέρουμε τις φυσιολογικές και παθολογικές τιμές. Η διάγνωση θέλει προσοχή και επιβεβαίωση με επανάληψη μετρήσεων και συχνά και εκτός ιατρείου.

Ορισμός και ταξινόμηση της ΑΠ βάση μετρήσεων Ιατρείου (mmHg):

Κατηγορία	Συστολική		Διαστολική
Ιδανική	<120	και	<80
Φυσιολογική	120-129	ή/και	80-84
Υψηλή φυσιολογική	130-139	ή/και	85-89
ΑΥ σταδίου 1	140-159	ή/και	90-99
ΑΥ σταδίου 2	160-179	ή/και	100-109
ΑΥ σταδίου 3	≥180	ή/και	≥110
Μεμονωμένη συστολική	≥140	και	<90

Β. Κατά τη μέτρηση της ΑΠ στο Ιατρείο θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για:

-Να επιτραπεί στον ασθενή να καθίσει για 3-5 λεπτά πριν από την έναρξη των μετρήσεων της ΑΠ.

-Να ληφθούν τουλάχιστον δύο μετρήσεις σε απόσταση 1-2 λεπτών μεταξύ τους, ενώ επιπλέον μετρήσεις χρειάζονται εάν η διαφορά στις δύο πρώτες είναι μεγάλη. Εξετάστε το μέσο όρο της ΑΠ εφόσον κρίνεται σκόπιμο.

-Να λαμβάνονται επαναλαμβανόμενες μετρήσεις της ΑΠ για τη βελτίωση της ακρίβειας σε ασθενείς με αρρυθμίες, όπως είναι η κολπική μαρμαρυγή.

- Να χρησιμοποιείται η κλασική περιχειρίδα (12-13 cm μήκος και 35 cm πλάτος), αλλά να υπάρχει πάντα και η μικρότερη ή η μεγαλύτερη, ώστε να μπορούν να γίνουν σωστές μετρήσεις σε όλες τις διαστάσεις βραχίονα.

- Σε ασθενείς με ορθοστατική υπόταση ή υποψία αυτής (ηλικιωμένους  ασθενείς, ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, και άλλες συνθήκες υπό τις  οποίες η ορθοστατική υπόταση μπορεί να είναι συχνή), συνίσταται η  μέτρηση της ΑΠ 1 και 3 λεπτά μετά την ανάληψη της όρθιας θέσης.

-Θα πρέπει να εκτιμάται και η καρδιακή συχνότητα καθώς αποτελεί ανεξάρτητο προγνωστικό δείκτη καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνητότητας.

Γ. Μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι:

-         Οι μετρήσεις της ΑΠ, θα πρέπει να πραγματοποιούνται σε ήσυχο δωμάτιο, με τον ασθενή σε καθήμενη θέση, με υποστήριξη της πλάτης και του βραχίονα, μετά από 5 λεπτά ανάπαυσης, και με δύο μετρήσεις ανά περίσταση που λαμβάνονται ανά 1-2 λεπτά. Οι μετρήσεις αυτές, θα πρέπει να πραγματοποιούνται καθημερινά για τουλάχιστον 3-4 ημέρες και κατά προτίμηση επί 7 συνεχόμενες ημέρες, τα πρωινά, και τα βράδια, και τα αποτελέσματα αυτά να καταγράφονται σε τυποποιημένα ημερολόγια μετά την μέτρηση.

Δ. Αντιμετώπιση Υπέρτασης:

Για να επιτευχθεί άριστη ρύθμιση της πίεσης αλλά και να καθυστερήσει η εμφάνιση υπέρτασης  χρειάζεται συνδυασμός:

1. Κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Η θεραπεία είναι καθημερινή (συνήθως μόνο πρωινή, ή λιγότερο συχνά 2 ή σπάνια 3 φορές την ημέρα) και όχι περιστασιακή ή μεταβαλλόμενη ανάλογα με τις τιμές της πίεσης που βρίσκει ο ασθενής στο σπίτι.
2. Υγιεινής διατροφής (πολλά φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά χωρίς πολλά λίπη, μείωση του αλατιού στο φαγητό, αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ).
3. Τακτικής σωματικής άσκησης (π.χ. γρήγορα βάδισμα για τουλάχιστον μισή ώρα τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας)
4. Διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους.
5. Διακοπής καπνίσματος.

Αλάτι και Υπέρταση: Το αλάτι συμβάλει στη δημιουργία υπέρτασης με δύο τρόπους. Προκαλεί κατακράτηση υγρών, αυξάνοντας έτσι τον όγκο των υγρών στο σώμα (και άρα και την πίεση που αυτά ασκούν) και συμβάλλει στη σκλήρυνση των αγγείων, μειώνοντας έτσι την ελαστικότητά τους (και άρα την ικανότητά τους να αντεπεξέλθουν στην αυξημένη πίεση).

-Στον ανεπτυγμένο κόσμο, η υπερβολική κατανάλωση αλατιού προέρχεται κατά κύριο λόγο από την κατανάλωση έτοιμων τροφών και προπαρασκευασμένων. Οι τροφές αυτές όχι μόνο είναι συνήθως φτωχές σε θρεπτικές ουσίες, αλλά έχουν και υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι. Κοιτάω τις ετικέτες τροφίμων και επιλέγω τρόφιμα με λιγότερο αλάτι (εάν ένα τρόφιμο στα 100 γρ. περιέχει 0.3 γρ. άλατος, τότε είναι φτωχό σε αλάτι).

-Αντικαθιστώ το αλάτι με μυρωδικά στο μαγείρεμα.

-Δεν προσθέτω αλάτι στο πιάτο μου. Η ποσότητα που χρειάζεται ο μέσος ανθρώπινος οργανισμός είναι 4-5 γραμμάρια την ημέρα (5 γρ. αλατιού αντιστοιχούν στο αλάτι που προσθέτουμε στο φαγητό αλλά και σε αυτό που υπάρχει ήδη στα τρόφιμα)

Συμπερασματικά, η μακροχρόνια επίτευξη άριστης ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης είναι απαραίτητη για την αποτελεσματικότερη προστασία από τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Έτσι είναι σημαντικός ο τακτικός έλεγχος της πίεσης, από πάσχοντες και μη, για να διασφαλιστεί ο έλεγχος, η πρόληψη αλλά και η ορθή θεραπεία της.