ΔΗΜΟΣ ΑΥΛΩΝΟΣ

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΟΤΑ ΣΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΣΩ Σ.Δ.Ι.Τ. ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΗΔΗ ΚΕΚΤΗΜΕΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΜΑΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ «ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ»
Έχει τεθεί σε διαβούλευση το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για την «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής» . Μεταξύ των διατάξεων του Σχεδίου Νόμου είναι και η ουσιαστική μείωση του τέλους 3% που έχει τεθεί επί της πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος υπέρ των ΟΤΑ στους οποίους είναι εγκατεστημένες Μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Το έσοδο από το τέλος αυτό είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρο για τους ΟΤΑ και κυρίως για τα Τοπικά Διαμερίσματα στα οποία χωροθετούνται οι ΑΠΕ. Το προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου αφαιρεί ποσοστό ίσο με το 1% και το προσανατολίζει διαμέσου των κατόχων άδειας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές κατοίκους των ΟΤΑ στους οποίους είναι εγκατεστημένες οι ΑΠΕ. Δηλαδή θα πιστώνονται οι λογαριασμοί κατανάλωσης των οικιακών καταναλωτών. Ποσοστό ίσο με το 0,5% αποδίδεται στο «Πράσινο Ταμείο» με σκοπό την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ειδικά στις περιοχές ΝΑTURA.
Από το υπόλοιπο 1,5 % το 80% αποδίδεται στον ΟΤΑ εντός των ορίων του οποίου εγκαθίσταται οι σταθμοί ΑΠΕ και το..........
 20% αποδίδεται στον ή στους ΟΤΑ από την εδαφική περιφέρεια των οποίων διέρχεται η γραμμή σύνδεσης του σταθμού με το Σύστημα ή το Δίκτυο. Επίσης το ποσόν που αποδίδεται στον ΟΤΑ κατανέμεται ως εξής: το 80% στην εκτέλεση έργων στο Τοπικό Διαμέρισμα στο οποίο εγκαθίσταται ο σταθμός ΑΠΕ και το 20% στον υπόλοιπο ΟΤΑ.
Από την περιγραφόμενη ρύθμιση γίνεται σαφές ότι περιορίζεται μόλις στο 1,5% το τέλος υπέρ των ΟΤΑ. Δηλαδή τα έσοδα των ΟΤΑ μειώνονται κατά το ήμισυ. Η επιλογή του Σχεδίου Νόμου αντιστρατεύεται προδήλως την δικαιολογητική βάση του ειδικού τέλους 3% το οποίο είχε ως περιεχόμενο την αντιστάθμιση της αξιοποίησης τοπικών φυσικών πόρων προς όφελος του επιχειρηματία παραγωγού ενέργειας από ΑΠΕ. Βέβαια η καθιέρωση αρχικά του ειδικού τέλους 2% και κατόπιν του 3% ήρθε ως αντίδοτο για τον ανεκπλήρωτο χωροταξικό σχεδιασμό που ζητούσαν οι τοπικές κοινωνίες και οι ΟΤΑ προκειμένου να αποτραπούν τα φαινόμενα της άναρχης χωροθέτησης όπως τα ζούμε ιδιαίτερα στην Νότια Καρυστία και αλλού. Στο επίκεντρο συνεπώς του ειδικού τέλους ήταν και η διαμόρφωση ευνοϊκού κλίματος στις τοπικές κοινωνίες υπέρ των ΑΠΕ. Στην πράξη, ιδιαίτερα μετά την αύξησή του σε 3% το ειδικό τέλος ήταν ένας δυναμικός πόρος για τους ΟΤΑ της Νότιας Εύβοιας. Υπάρχουν Δήμοι που το έσοδο του ειδικού τέλους των ΑΠΕ υπερέβαινε κατά πολύ την επιχορήγηση για επενδύσεις, την γνωστή ΣΑΤΑ. Τώρα αυτό το έσοδο μειώνεται στο μισό.
Με την επιλογή του αυτή το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής στερεί ένα κίνητρο ενθάρρυνσης και ενίσχυσης των πρωτοβουλιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την αποδοχή και προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Στον αντίποδα της μείωσης θα μπορούσε ίσως να αντιταχθεί η διανομή του 1% διαμέσου των λογαριασμών στους καταναλωτές. Στην πράξη όμως το ποσόν που αναλογεί σε κάθε καταναλωτή είναι τόσο περιορισμένο ώστε δεν οδηγεί σε δραστική μείωση της τιμής του ρεύματος γιαυτόν ώστε να κατανοήσει και να αποδεχθεί την αναγκαιότητα ανάπτυξης των ΑΠΕ. Αντίθετα, το κίνητρο πρέπει να παραμείνει στον καταναλωτή ως πολίτη, δηλαδή ως μέλος της τοπικής κοινωνίας η οποία απολαμβάνει έργα ανάπτυξης σε συνδυασμό με την ενθάρρυνση και άλλων τοπικών πολιτικών για την αποδοχή προώθηση και ανάπτυξη των ΑΠΕ. Ο πολίτης καταναλωτής αλλά και η τοπική κοινωνία πρέπει να ενθαρρυνθούν στην προώθηση της παραγωγής και χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ παράλληλα με την εμπέδωση πρακτικών εξοικονόμησης ενέργειας. Αυτές τις πολιτικές ενθάρρυνσης μπορεί να υλοποιήσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ιδιαίτερα όταν έχει κίνητρα όπως ήταν το ειδικό τέλος 3%. Η μείωση των εσόδων δυστυχώς θα οδηγήσει στην μείωση του ενδιαφέροντος.
Το Σχέδιο Νόμου φαίνεται πως θεωρεί πολυτέλεια για την Τοπική Αυτοδιοίκηση το ειδικό τέλος και αδυνατεί να κατανοήσει την σημασία των εσόδων του για τους ΟΤΑ που έχουν υποστεί ήδη την άναρχη και κερδοσκοπική ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Η σωστή πολιτική είναι εκείνη που ενθαρρύνει την τοπική αυτοδιοίκηση και τους πολίτες, τις τοπικές κοινωνίες να αγκαλιάσουν την προσπάθεια για την ανάπτυξη των ΑΠΕ και την επίτευξη του Εθνικού Στόχου του 20%. Αυτό δεν μπορεί να γίνει με αφαίρεση κεκτημένων πόρων. Δεν μπορεί να γίνει πράσινη πολιτική με την τοπική αυτοδιοίκηση στην γωνία και το «πράσινο φως» για υπερκέρδη στο μεγάλο κεφάλαιο της Ενέργειας. Χρειάζεται άλλη προσέγγιση. Το 3% είναι το ελάχιστο που μπορεί να παραμείνει. Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να έχει και άλλο τρόπο συμμετοχής στην προώθηση των ΑΠΕ αρκεί να της δοθεί η ευκαιρία. Το 1% που κατανέμεται στους καταναλωτές είναι ψίχουλα. Θα μπορούσε να προστεθεί το ποσοστό αυτό στο 3%. Δηλαδή το ειδικό τέλος να ανέλθει σε 4,5 % αλλά και σε 5%.Αυτό ακριβώς προτείνουμε. Την αύξηση του ειδικού τέλους σε 5%. Το τμήμα που αναλογεί στο 3% να παραμείνει ως έχει ως έσοδο των ΟΤΑ, το 1,5 % να κατανέμεται στους καταναλωτές και το 0,5% στο Πράσινο Ταμείο
Εμείς έχουμε προτείνει και κάτι άλλο. Βλέποντας ότι οι επενδύσεις των ΑΠΕ, ιδίως τα αιολικά πάρκα της Εύβοιας, χωροθετούνται σε δημόσια δασική γη η οποία παρέχεται, χωρίς καν την απλή γνωμοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, με μία υπογραφή των κατά τόπους Δασαρχών, διαπιστώνουμε ότι δημιουργούνται υπερκέρδη στους μεγάλους παραγωγούς ενέργειας από την δωρεάν χρήση της δημόσιας δασικής γης χωρίς η τοπική κοινωνία της οποίας η δημόσια δασική γη είναι κληρονομιά να έχει την παραμικρή ωφέλεια. Προτείναμε την παραχώρηση της χρήσης της δημόσιας δασικής έκτασης στον οικείο ΟΤΑ – κατά το πρότυπο της χρήσης του αιγιαλού- και εν συνεχεία την διάθεσή της μέσα από διαδικασίες Σύμπραξης με τον Ιδιωτικό Τομέα (ΣΔΙΤ) στους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Το κράτος παραχωρώντας την χρήση μπορεί να περιγράψει τα όρια της διακριτικής ευχέρειας των ΟΤΑ, δηλαδή της διαπραγματευτικής τους ευχέρειας. Να συμμετέχει ίσως σε ένα ποσοστό εισπράττοντας και το Κράτος τμήμα των εσόδων. Να ποσοστικοποιήσει τα έσοδα των ΟΤΑ – που θα είναι πολύ περισσότερα από το έσοδο του 3%- σε διάφορους προορισμούς όπως έργα τοπικής ανάπτυξης, έργα προστασίας του περιβάλλοντος, δηλαδή χρηματοδότηση ενός τοπικού πράσινου ταμείου και ασφαλώς να θεσπίσει την υποχρέωση των ΟΤΑ να μεταφέρουν μέρος των εσόδων τους στους καταναλωτές. Γιατί όχι σε αυτές τις περιπτώσεις οι ΟΤΑ να παραχωρήσουν το αντίστοιχο του 3% έσοδο στους καταναλωτές κατοίκους ή ενδεχομένως και να το αυξήσουν συμπληρώνοντάς το και από τα έσοδά τους. Έτσι οι ΟΤΑ συμπράττουν στην παραγωγή των ΑΠΕ, εφαρμόζουν στο τοπικό πλαίσιο τις αρχές του χωροταξικού σχεδιασμού, αποκτούν ιδιαίτερα σημαντικά κίνητρα για την υλοποίηση υψηλών στόχων στην ανάπτυξη των ΑΠΕ και μεταφέροντας τμήμα των «κερδών» τους στους καταναλωτές ενθαρρύνουν την διαμόρφωση τοπικού κινήματος υπέρ των ΑΠΕ.
Όλα τα παραπάνω μπορούν να συμπληρωθούν από ένα ευρύτερο τοπικό σχέδιο για τις ΑΠΕ που μεταξύ των άλλων ενθαρρύνει την χρήση-παραγωγή ΑΠΕ στις δημοτικές υποδομές αλλά και στις οικιακές υποδομές. Για παράδειγμα η παραγωγή- χρήση ΑΠΕ στον δημοτικό φωτισμό, στην λειτουργία αντλιοστασίων ύδρευσης και αποχέτευσης, στην θέρμανση των δημοτικών κτιρίων κ.ο.κ. είναι μερικές από τις δράσεις που οδηγούν στην εξοικονόμηση πόρων η διάθεση των οποίων σε άλλες υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης θα συμβάλλει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Τώρα ενόψει μάλιστα και του Προγράμματος «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» με τη δημιουργία μεγαλύτερων και ισχυρότερων Δήμων η πρότασή μας για την ενεργή συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις επενδύσεις των ΑΠΕ αποκτά γόνιμο έδαφος. Συνεπώς η μείωση των εσόδων του 3% δεν έχει πλέον κανένα προορισμό αφού υπάρχουν άλλες δραστικότερες πολιτικές για την τοπική αποδοτικότητα των ΑΠΕ. Η ισχυρή τοπική αυτοδιοίκηση στην οποία προσβλέπουμε δεν μπορεί και δεν πρέπει να ανεχθεί τέτοιες μίζερες λογιστικές πρακτικές όπως αυτές που εισάγει το άρθρο 7, παρ.6 του Σχεδίου Νόμου.
Σημαντικές τέλος είναι οι διατάξεις περί χωροθέτησης των ΑΠΕ και σε περιοχές υψηλής αγροτικής παραγωγικότητας. Αυτό θα επιτρέψει την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάρκων σε περιοχές όπως οι αναδασμοί όπου συνήθως επέρχονται όταν το ενδιαφέρον των κληρούχων για την αγροτική οικονομία έχει εξανεμισθεί. Για τον Δήμο Αυλώνος αυτή η προοπτική είναι σημαντική διότι μας επιτρέπει να αξιοποιήσουμε τα δημοτικά αγροτεμάχια των αναδασμών της Αχλαδερής και του Νεοχωρίου προκειμένου να συμμέτεχουμε σε επενδύσεις ΑΠΕ. Ζητούμε από την Πολιτεία να παραχωρήσει στον Δήμο μας την χρήση και άλλων δημοσίων κτημάτων τα οποία σήμερα μένουν αναξιοποίητα ή καταπατούνται από τους επιτήδειους έτσι ώστε να αναπτύξουμε από κοινού με τους ιδιώτες επενδυτές ένας ευρύ επενδυτικό σχέδιο αξιοποίησης των ΑΠΕ.Εξάλλου με αυτό τον τρόπο δοκιμάζουμε στην πράξη την πρότασή μας για την συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις επενδύσεις των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αμέσως μετά την ψήφιση του Σχεδίου Νόμου θα είμαστε έτοιμοι για να δημοσιοποιήσουμε προκηρύξεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος.