Ο αυταρχισμός στην τοπική αυτοδιοίκηση οδηγεί στη διάλυση
Ενα από τα μεγάλα προβλήματα που έφερε ο Καλλικράτης στην αυτοδιοίκηση των περιφερειακών κυρίως μικρών περιοχών που έχει αρχίσει ήδη να διαφαίνεται -εκτός φυσικά από τα οικονομικά- ήταν το ότι δημιούργησε δημοτικές παρατάξεις αποτελούμενες από πρόσωπα από διαφορετικά περιβάλλοντα, με διαφορετικά αξιολογικά χαρακτηριστικά και διαφορετική αντίληψη όσον αφορά την ....
αυτοδιοίκηση.Αυτό δεν είναι κατ' ανάγκη κακό αλλά αν δεν προσεχθεί μπορεί να μετεξελιχθεί σε αδυναμία λειτουργίας.
Κατά την άποψή μου η περίπτωση αποπομπής της αντιδημάρχου κ. Γεωργίας Τούρλα από τον δήμαρχο Καρύστου, που παρακολουθήσαμε την παραμονή των Χριστουγέννων ζωντανά στην συνέντευξη του δημάρχου, εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο.
Η κ. Τούρλα, γνωστό στέλεχος της κοινωνίας της Καρύστου, με εμπειρία στην διοίκηση αφού διετέλεσε διοικητής του νοσοκομείου Καρύστου, εκπαιδευτικός, μια νέα γυναίκα εργατική και υπεύθυνη, η οποία έφερε το βάρος του συντονισμού των διοικητικών θεμάτων στην δημοτική αρχή εφόσον δεν είναι "δημοτική σύμβουλος του σαββατοκύριακου" όπως άλλοι, αλλά μόνιμη κάτοικος και με ενεργό ρόλο καθημερινά στο δημαρχείο, πληροφορήθηκε μαζί με τους υπόλοιπους ακροατές της συνέντευξης του δημάρχου ότι «θα είναι αντιδήμαρχος μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου και μετά θα αποπεμφθεί από τα καθήκοντά της».
Οι αιτιάσεις του δημάρχου έπεισαν μόνο όσους ήθελαν να πειστούν. Προσωπικά αυτά τα «περί ευρωπαϊκών προγραμμάτων που δεν έκανε τίποτα η αντιδήμαρχος» μου ακούστηκαν αστεία. Τα ευρωπαϊκά προγράμματα είναι συγκεκριμένα και οι δήμοι εντάσσονται ή δεν εντάσσονται σ’ αυτά αν έχουν ώριμες τις αντίστοιχες μελέτες που έχουν προετοιμαστεί πολύ καιρό πριν. Οσον αφορά το ότι η κ. Τούρλα εξέθεσε τον δήμαρχο με όσα είπε για το θέμα του παραιτηθέντος δημοτικού συμβούλου κ. Ξυπόλητου αυτό είναι κάτι που ουδείς μπορεί να το πιστέψει άκριτα. Κανέναν δεν μπορούμε να κρίνουμε αν δεν ακούσουμε και τις δύο πλευρές διότι «μηδενί δίκην δικάσεις πριν άμφοιν μύθον ακούσεις». Μέχρι τώρα ακούσαμε μόνο τον δήμαρχο.
Δεν γνωρίζω τα εσωτερικά θέματα της παράταξης του δημάρχου. Η παραίτηση όμως του κ. Διγαλλέτου, ενός άλλου γνωστού στελέχους της καρυστινής κοινωνίας, από την αντιδημαρχία λίγους μήνες πριν, σε συνδυασμό με την αποπομπή της κ. Τούρλα τώρα, δείχνει σε κάθε λογικά σκεπτόμενο και όχι φανατισμένο άνθρωπο ότι οι ισορροπίες ανάμεσα στα στελέχη της δημοτικής αρχής και η ύπαρξη διαφόρων παραγόντων στην Κάρυστο δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που τελικά καθυστερεί την παραγωγή ουσιαστικού έργου και επιδίδεται σ’ ένα διαφορετικό «κυνήγι μαγισσών» κάθε φορά με στόχο την ικανοποίηση προσωπικών συμπαθειών ή αντιπαθειών.
Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί να αναβαθμίζονται σε "παράγοντες" οι συγγενείς και οι φίλοι και να απαξιώνονται οι εκλεγμένοι δημοτικοί σύμβουλοι. Αυτό είναι σοβαρό πρόβλημα δημοκρατίας πλέον.
Ολοι οι δημοτικοί σύμβουλοι έχουν αναφαίρετο δικαίωμα ψήφου κατά συνείδηση και όλοι έχουν έχουν τα ίδια δικαιώματα. Αλλά δεν έχουν όλοι τα ίδια προσόντα και τις ίδιες δυνατότητες. Οσοι έχουν το δημοτικό συμβούλιο για να περνάνε ευχάριστα την ώρα τους ή απλώς να χειροκροτούν δεν προσφέρουν θετική υπηρεσία στον τόπο. Η ύπαρξη αξιόλογων στελεχών και η αξιοποίηση του καθενός ανάλογα με τα ιδιαίτερα προσόντα του είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την καλή λειτουργία μιας δημοτικής αρχής.
Οποια κι αν είναι τα εσωτερικά ζητήματα της παράταξης της δημοτικής αρχής, ο τρόπος που ο δήμαρχος επέλεξε να απομακρύνει την κ. Τούρλα από τα καθήκοντά της αντιδημάρχου, ήταν ακατάλληλος, άκομψος και εν τέλει άδικος. Είναι αναφαίρετο δικαίωμά του να ορίζει και να παύει τους αντιδημάρχους, αλλά η δημόσια αυτή αποπομπή και μάλιστα χωρίς προηγούμενη ενημέρωση της ενδιαφερομένης ισοδυναμεί με ευτελισμό του ρόλου της ως στελέχους όχι μόνο της παράταξής του αλλά της τοπικής κοινωνίας, κάτι το οποίο αποτυπώνεται ως γενικότερη δυσαρέσκεια της τοπικής κοινωνίας ανεξάρτητα από τις συμπάθειες που έχει η κ. Τούρλα.
Προσωπικά έχω βιώσει το πώς συμπεριφέρεται ο δήμαρχος και κάποιοι πέριξ αυτού σε θέματα που ξεπερνούν κατά πολύ τα πλαίσια της αυτοδιοίκησης και γίνονται προσωπική εμπάθεια καταστρέφοντας κάθε δυνατότητα πολιτισμένου διαλόγου. Εξ αυτού του λόγου, που όλοι γνωρίζουν, έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία όταν βλέπω η στάση αυτή να επεκτείνεται και σε άλλους ανθρώπους με μόρφωση, επίπεδο και προσφορά στον τόπο.
Δεν ζήτησα ποτέ και από κανέναν παρέμβαση για τα θέματα που αναφέρονται συχνά πυκνά ως καραμέλλα από τη δημοτική αρχή και αφορούν τον πρώην δήμο Στυρέων και κανένας δεν μου ζήτησε την παρέμβαση αυτή που κάνω τώρα.
Δεν θέλω να δικαιώσω ή να στηρίξω κανέναν γιατί δεν το χρωστάω σε κανέναν. Ο καθένας στην αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζει με τον τρόπο που ο ίδιος ξέρει και μπορεί την κάθε κρίση. Ετσι, αποδεικνύεται αν αντέχει ή δεν αντέχει τους κλυδωνισμούς και τα χτυπήματα που είναι συχνά στο ταξίδι της συμμετοχής στα κοινά. Ετσι αποδεικνύεται τελικά το μέγεθος του καθενός.
Λέω απλά και αυθόρμητα τις σκέψεις μου για το πρόβλημα δημοκρατικής λειτουργίας της αυτοδιοίκησης στην περιοχή μας σαν πρώην δήμαρχος αλλά και σαν άνθρωπος που θήτευσε αρκετά χρόνια στην αυτοδιοίκηση της νότιας Εύβοιας και σαν απλή δημότισσα.
Εχοντας παράλληλα γνωρίσει την κ. Τούρλα ως διοικητή του νοσοκομείου Καρύστου την περίοδο που διετέλεσα δήμαρχος Στυρέων και έχοντας συνεργαστεί μαζί της σε θέματα της αρμοδιότητάς της λυπήθηκα πολύ που άκουσα τον δήμαρχο να μιλάει έτσι για εκείνη και αυτό εκφράζω. Κι εγώ αντιμετώπισα σοβαρά θέματα με δημοτικούς συμβούλους αλλά δεν τους απαξίωσα ποτέ, ακόμα και όταν οι ίδιοι εσκεμμένα προσπάθησαν να το κάνουν σε μένα.
Ξέρω ότι και άλλοι πολλοί άνθρωποι ενοχλήθηκαν από τις εξελίξεις αυτές. Η δημόσια αποπομπή της δημοτικής συμβούλου Καρύστου, που ήρθε πρώτη σε ψήφους και εργάστηκε μέχρι σήμερα υπεύθυνα, δεν είναι κατ' ουδένα τρόπο σοβαρή αντιμετώπιση ενός προβλήματος σε αυτοδιοικητικό επίπεδο αλλά είναι αποτέλεσμα της αντίληψης «L’ etat c’ est moi = το κράτος είμαι εγώ» που δεν ταιριάζει στις απαιτήσεις μια δημοκρατικής αυτοδιοίκησης και μας γυρίζει δεκαετίες πίσω σε παλιές εποχές των πρώην κοινοτήτων που έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.
Επιπλέον δε σε μια πόλη με τον πολιτισμό και την ιστορία της Καρύστου τέτοιες πρακτικές δείχνουν άγνοια της ανθρωπογεωγραφίας και προσβάλλουν το κοινό αίσθημα.
Δεν μπορούν να εξομοιώνονται ούτε να ισοπεδώνονται όλοι και όλα στο όνομα της διατήρησης μιας αυτοδιοικητικής παντοδυναμίας χωρίς αντίλογο που απαξιώνει και τρομοκρατεί όποιον της εναντιωθεί.
Η κοινωνία μας σήμερα δεν αντέχει άλλους αποκλεισμούς. Απαιτεί συγκλίσεις, πολυφωνία, συμμετοχικότητα και συλλογικότητα για να υπάρξουν προτάσεις και λύσεις στα μεγάλα προβλήματα. Αυτό πρέπει να το αντιληφθούν όσοι έχουν μάθει να διοικούν χωρίς έλεγχο και αντίλογο.
Οι μικρές τοπικές κοινωνίες, το ξέρουμε όλοι, δεν έχουν να επιδείξουν μεγάλο αριθμό αξιόλογων στελεχών. Συνεπώς το να ρίχνουμε στον Καιάδα όποιον έχει άποψη και γνώσεις μόνο και μόνο γιατί δεν αρέσει σε κάποιους, είναι μια ανεπίτρεπτη "πολυτέλεια" και οδηγεί τελικά σε συρρίκνωση των δυνατοτήτων οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης ενός τόπου, αφού ο Κρόνος του ηγεμονισμού κατασπαράζει τα παιδιά του. Αλλωστε, ο περιορισμός των αποφάσεων σε ένα μικρό κύκλο «κολλητών» γίνεται πάντα μπούμεραγκ σε πολιτικές κοντόφθαλμες και στενόκαρδες.
Το «ουδείς αναντικατάστατος» είναι μια γενίκευση που όταν λέγεται με αυταρχισμό και απαξίωση πάντα αποδεικνύεται τραγικό λάθος που μοιραία οδηγεί στη διάλυση.