ΕΙΣΗΓΗΣΗ
ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ,
ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ,
ΣΤΗΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ
ΤΗΣ Κ.Π.Ε. ΤΟΥ ΣΥΝ
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Πριν ξεκινήσω την εισήγησή μου, θα ήθελα να απευθύνω και εκ μέρους της Κεντρικής Επιτροπής, ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους και όλες τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες του ΣΥΝασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ, που δώσαμε μαζί έναν δύσκολο αλλά όμορφο αγώνα.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα χιλιάδες μέλη, τα στελέχη και τους φίλους της παράταξης που έδωσαν από το υστέρημα του χρόνου και της ψυχής τους σε αυτή την εκλογική μάχη.
Να ευχαριστήσω και όλους τους υποψήφιους και υποψήφιες ευρωβουλευτές για τον αγώνα τους.
Ειδικότερα το Νίκο το Χουντή και να του ευχηθούμε καλή και δημιουργική θητεία στο ευρωκοινοβούλιο.
Την Ελένη τη Σωτηρίου για την αντοχή, την επιμονή και την αγωνιστικότητά της.
Και ακόμα πιο πολύ το Δημήτρη το Παπαδημούλη, που βρέθηκε στη πρώτη γραμμή και έδωσε έναν έντιμο και ανιδιοτελή αγώνα.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
το Κόμμα μας και η παράταξή μας ο ΣΥΡΙΖΑ, βγαίνουν από μια δύσκολη εκλογική αναμέτρηση με απώλειες.
Είχαμε ένα εκλογικό αποτέλεσμα κατώτερο των προσδοκιών και των στόχων μας. Οφείλουμε όλοι με αυτοκριτική διάθεση και με ειλικρίνεια να αποτιμήσουμε το αποτέλεσμα. Η αλήθεια είναι πάντα άλλωστε επαναστατική δύναμη.
Οφείλουμε να αποτιμήσουμε το αποτέλεσμα, και να το διαχειριστούμε θετικά, γιατί η διαχείρισή του είναι πιο κρίσιμη από το ίδιο το αποτέλεσμα.
Οφείλουμε να αναλύσουμε σε βάθος τα αίτια. Να μη προσπεράσουμε τις αδυναμίες μας. Να μη διστάσουμε την αυστηρή αυτοκριτική με στόχο να διορθώσουμε λάθη και παραλήψεις.
Να αντιμετωπίσουμε το εκλογικό αποτέλεσμα όχι ως μια νέα αφετηρία εσωκομματικής γκρίνιας και εσωστρέφειας αλλά ως καμπανάκι κινδύνου για να διορθώσουμε λάθη και να διορθωθούμε. Ως μια ευκαιρία για να ασχοληθούμε σοβαρά με χρόνιες και δομικές δυσλειτουργίες που όλο το προηγούμενο διάστημα τις αναγνωρίζαμε αλλά τις κρύβαμε κάτω από το χαλί.
Συντρόφισσες και σύντροφοι όσο λάθος θα ήταν σήμερα να σφυρίζαμε αδιάφορα σα να μη συνέβη τίποτα, άλλο τόσο λάθος θα ήταν να το αντιμετωπίσουμε και ως καταστροφή.
Χάσαμε μια μάχη, έχουμε όμως το πόλεμο μπροστά μας και πρέπει γρήγορα να ανασυγκροτήσουμε τις δυνάμεις μας γιατί η κοινωνία έχει ανάγκη από μια διαρκή και ενεργό παρουσία της ριζοσπαστικής και ανανεωτικής αριστεράς, ιδίως στις μέρες της οικονομικής κρίσης και των κοινωνικών εντάσεων.
Ποια συμπεράσματα πρέπει να βγουν από το εκλογικό αποτέλεσμα.
Πρώτον.
Έχουμε μια αποχή που υπερβαίνει κάθε προηγούμενο. Προφανώς αυξημένη επειδή στις ευρωεκλογές, στα μάτια του κόσμου, το διακύβευμα δεν ήταν ουσιαστικό, αλλά μόνο συμβολικό. Αλλά πάρα πολύς κόσμος και ιδιαίτερα νέοι άνθρωποι, δεν αισθάνθηκαν την ανάγκη να στείλουν κανένα πολιτικό μήνυμα σε κανέναν. Ή έστειλαν ένα συνολικό μήνυμα σε όλους μαζί. Και αυτό πρέπει να εκτιμηθεί σοβαρά, ειδικά όταν βρισκόμαστε μέσα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και σε συνθήκες σοβαρής όξυνσης των κοινωνικών αντιθέσεων.
Δεύτερον.
Υπάρχει συνολική κρίση του πολιτικού συστήματος. Και αυτό σώζει τον δικομματισμό από την εικόνα της ολοκληρωτικής κατάρρευσης. Η Νέα Δημοκρατία γκρεμίζεται κατά 9.5 ποσοστιαίες μονάδες και χάνει περίπου 1 εκ. 400 χιλιάδες ψήφους. Αλλά και το ΠΑΣΟΚ, χάνει 1,7 ποσοστιαίες μονάδες από το αποτέλεσμα των εκλογών της ήττας του 2007 και περίπου 850 χιλιάδες ψηφοφόρους. Συνολικά λοιπόν ο δικομματισμός χάνει 11.25 ποσοστιαίες μονάδες και σχεδόν 2 εκ 200 χιλιάδες ψηφοφόρους. Αλλά δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ήττα του δικομματισμού, γιατί κανείς - πλην της ακροδεξιάς δεν καρπώνεται αυτές τις απώλειες.
Το ΠΑΣΟΚ σχεδόν πανηγυρίζει γιατί βγήκε πρώτο. Και η ΝΔ μπορεί να ισχυρίζεται ότι δεν καταδικάστηκε η οικονομική της πολιτική, και ότι μπορεί να ξανασυσπειρώσει τον κόσμο κυνηγώντας τους μετανάστες.
ΘΑ ήταν ήττα και καταδίκη του δικομματισμού, αν η κυβέρνηση σκεφτόταν από την επόμενη Δευτέρα ότι δεν μπορεί να βάλει νέους έμμεσους φόρους, δεν μπορεί να προχωρήσει τις ιδιωτικοποιήσεις, δεν μπορεί να βάλει πλέον στο στόχαστρο τις εργασιακές σχέσεις και το ασφαλιστικό.
Αλλά τώρα μπορεί να ισχυρίζεται ότι δεν έλαβε τέτοιο μήνυμα. Γιατί αν ήταν τέτοιο το μήνυμα θα είχε ενισχυθεί η αριστερά του πολιτικού συστήματος απέναντι στην δική της κατάρρευση.
Θα ήταν επίσης ήττα και καταδίκη του δικομματισμού, αν το ΠΑΣΟΚ υποχρεωνόταν, για τους ίδιους λόγους να αναγνωρίσει ότι δεν έχει ουσιαστική εναλλακτική πρόταση απέναντι στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης. Ούτε αυτό συμβαίνει, αφού το μήνυμα δεν εμπεριείχε καταδίκη της συγκεκριμένης πολιτικής και όσων την ακολουθούν.
Αυτό δεν σημαίνει απουσία δυσαρέσκειας από την οικονομική πολιτική. Αυτή υπάρχει, είναι έντονη και την βλέπουμε καθημερινά στην επαφή μας με τον κόσμο. Σημαίνει απουσία προσδοκιών για μια εναλλακτική πορεία. Και εδώ πρέπει να δούμε τις δικές μας ευθύνες και την δική μας αδυναμία να ανταποκριθούμε.
Τρίτον και ίσως το πιο σημαντικό.
Έχουμε μια άνοδο της ακροδεξιάς, σε ποσοστά και σε ψήφους. Από μία άποψη αυτό μπορεί να αποδοθεί στην εκλογική κατάρρευση της Νέας Δημοκρατίας.
Αλλά δεν πρέπει να μείνουμε σε αυτή την εύκολη εκτίμηση. Η ακροδεξιά καρπώνεται την αντίδραση ευρύτατων λαϊκών στρωμάτων απέναντι στην διάλυση της κοινωνικής συνοχής. Και το καταφέρνει με έναν επιφανειακό συντηρητικό λαϊκιστικό πολιτικό λόγο, που απέναντι στην κρίση μιλάει για ασφάλεια, πατρίδα και θρησκεία.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η τάση ανόδου της ακροδεξιάς, φαίνεται να επηρεάζει και τα δύο μεγάλα κόμματα. Η κυβέρνηση σπεύδει να υιοθετήσει πλήρως την γραμμή Σαρκοζί και Μπερλουσκόνι, με επίδειξη δύναμης απέναντι στους μετανάστες, που δεν πρόκειται να παράξει κανένα αποτέλεσμα εκτός από τηλεοπτικά πλάνα.
Αυτό είναι μια γραμμή της νέας ευρωπαϊκής δεξιάς. Δεν μας ενδιαφέρει να λύσουμε το πρόβλημα. Μας ενδιαφέρει να κρατάμε σταθερά τους μετανάστες στην θέση του προβλήματος, ώστε να είμαστε εμείς η λύση.
Και πίσω από αυτή την πολιτική, που επί της ουσίας δεν είναι πολιτική αλλά λαϊκισμός, σέρνεται με πρωτοφανή τρόπο το ΠΑΣΟΚ, μήπως καταφέρει και κλέψει κάτι από το ρεύμα που εγκαταλείπει την ΝΔ προς τον Καρατζαφέρη.
Στην ουσία πρόκειται για κατάντια, που αποδεικνύει ότι από την σοσιαλδημοκρατία των προηγούμενων δεκαετιών, που μιλούσε για κοινωνικό κράτος και κοινωνική συνοχή, πολύ λίγα έχουν πια απομείνει.
Εδώ πρέπει να δούμε τις παραμέτρους της δικής μας πολιτικής παρουσίας. Γιατί ιδεολογικό και πολιτικό αντίβαρο απέναντι στον ακροδεξιό λαϊκισμό, είμαστε εμείς.
Όλο το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα αυτή τη στιγμή επενδύει επάνω του. Και αποδεικνύεται ότι δεν τα έχουμε καταφέρει όπως θα έπρεπε. Πρέπει να προσανατολιστούμε και να δουλέψουμε καλύτερα πάνω σε αυτό.
Δεν αρκεί να λες στον κόσμο ότι η βάση των προβλημάτων του είναι στις σχέσεις εκμετάλλευσης. Σε ακούει αλλά δεν αντιδρά. Αυτό που απαιτείται είναι να ανακτήσουμε την ηγεμονία των ιδεών στο κοινωνικό επίπεδο.
ΝΑ πείσουμε τους εργαζόμενους και τους πιο αδύναμους ότι ο πραγματικός τους αντίπαλος δεν είναι οι εξαθλιωμένοι και οι απελπισμένοι.
ΝΑ υπερασπιστούμε την λογική, που λέει ότι μόνο με αστυνομία στον δρόμο, δεν λύνεται το πρόβλημα της ασφάλειας. Απλώς μεταφέρεται δύο στενά πιο κάτω.
Να υπερασπιστούμε την λογική που λέει η ταύτιση της εγκληματικότητας με τους οικονομικούς πρόσφυγες είναι έντεχνη, υστερόβουλη και πάρα πολύ βολική για το σύστημα.
Να βρεθούμε όμως στη πρώτη γραμμή όχι μόνο με θεωρητικούρες αλλά και με συγκεκριμένες προτάσεις.
Να διεκδικήσουμε λύσεις στο πρόβλημα της γκετοποίησης.
Εκτός από τις επιχειρήσεις σκούπα που είναι αποτελεσματικές για δύο εικοσιτετράωρα, υπάρχουν και άλλες λύσεις. Κέντρα υποδοχής, πολιτικές για την ένταξη στο κοινωνικό ιστό, χτύπημα των κυκλωμάτων trafficking, ναρκωτικών και όπλων, μια άλλη αντίληψη για τους χρήστες ναρκωτικών και την απεξάρτηση τους που θα χτυπάει τους εμπόρους και όχι τα θύματα.
Να υπερασπιστούμε τέλος την αντίληψη που λέει ότι βρισκόμαστε στο σταυροδρόμι ενός φαινομένου που είναι παγκόσμιο και έχει λάβει διαστάσεις κρίσης. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έρχονται εδώ. Φεύγουν από εκεί.
Φεύγουν από την φτώχεια και τους βομβαρδισμούς. Και δεν θα σταματήσουν να φεύγουν, όσους και αν πνίξουμε στη θάλασσα.
Αυτά οφείλουμε να τα υπερασπιστούμε, όχι απολογούμενοι αλλά επιθετικά. Οφείλουμε να τα υπερασπιστούμε κατανοώντας και αποδομώντας τους ιδεολογικούς μηχανισμούς και τα αίτια, μέσω των οποίων ο ακροδεξιός λαϊκισμός επικρατεί τόσο εύκολα στις αντιλήψεις των ανθρώπων. Πρέπει να το κάνουμε στις ιδέες και στην πράξη. Αν δεν το κάνουμε εμείς, δεν υπάρχει κανένας άλλος να το κάνει.
Και πρέπει να το κάνουμε μιλώντας ταυτόχρονα στους ανθρώπους για την κρίση, την οικονομική εκμετάλλευση, τις κοινωνικές ανισότητες και τα δικαιώματά τους. Μόνο έτσι, θα καταφέρουμε να κερδίσουμε αυτούς που θέλουμε πραγματικά να εκπροσωπούμε.
Τέταρτο:
οι τάσεις στην Ευρώπη.
Φαίνεται ότι έχουμε μια πλήρη κατάρρευση της σοσιαλδημοκρατίας, που δεν αναδεικνύεται ως εναλλακτική λύση απέναντι στη κρίση αλλά ως κομμάτι της κρίσης. Και είναι λογικό, αφού η σοσιαλδημοκρατία έχει εγκαταλείψει πλήρως κάθε κριτική στον νεοφιλελευθερισμό και αποσκοπεί στην διαχείρισή του.
Κατά συνέπεια δεν μπορεί πλέον να κάνει κοινωνικές συμμαχίες. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να καρπώνεται προσωρινά την δυσαρέσκεια από την διακυβέρνηση της δεξιάς. Αλλά και αυτή η δυνατότητα εξαντλείται.
Από την άλλη υπάρχει ενίσχυση της δεξιάς και της ακροδεξιάς. Με υπόσχεση ότι διέξοδος από την κρίση είναι η ξενοφοβία και η εθνική περιχαράκωση. Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο.
Η ξενοφοβία δημιουργεί περισσότερη ζήτηση για καταστολή, η αυξημένη καταστολή δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη ξενοφοβία. Την ίδια στιγμή τα κοινωνικά προβλήματα αυξάνονται και κανένας δεν ασχολείται σοβαρά με την λύση τους. Και από ότι φαίνεται, η ευρωπαϊκή πολιτική απέναντι στην κρίση, μια πολιτική που βαθαίνει την κρίση αντί να την αντιμετωπίσει, θα οδηγήσει σε κοινωνικές αναταραχές.
Και αυτό δεν το λέμε εμείς, το λένε οι ίδιοι οι ευρωπαίοι πολιτικοί και τραπεζίτες. Δεν σημαίνει ότι κάθε κοινωνική αναταραχή είναι καλή. Αλλά η σημερινή κατάσταση επιβάλλει να δούμε πιο συστηματικά τις ευθύνες και τον ρόλο της αριστεράς απέναντι στις συνθήκες που διαμορφώνονται. Γιατί καθήκον μας είναι η υπεράσπιση της κοινωνίας και η διαμόρφωση ενός εναλλακτικού πολιτικού σχεδίου.
Ας δούμε τώρα και την εικόνα της πέραν της σοσιαλδημοκρατίας αριστεράς. Φαίνεται ότι δεν τα καταφέραμε πολύ καλά, έχουμε μια μείωση και στον αριθμό των ευρωβουλευτών παρά τις σημαντικές εξαιρέσεις στη Πορτογαλία και στη Γερμανία, αλλά και το αξιοσημείωτο αποτέλεσμα του Αριστερού Μετώπου στη Γαλλία.
Δεν έχουμε δηλαδή εικόνα κατάρρευσης, αλλά από την άλλη θα περίμενε κανείς από την αριστερά να καρπώνεται δυναμική από τη χρεοκοπία του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, που πολέμησε όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Δεν το βλέπουμε όμως αυτό. Γιατί;
Γιατί δεν μπορέσαμε να προβάλουμε μια δική μας απάντηση στη κρίση ή τουλάχιστον κάτι τέτοιο δεν έγινε κατανοητό από τη κοινωνία.
Και δεύτερον δεν καταφέραμε να δώσουμε μια καθαρή απάντηση απέναντι στο φόβο. Στο φόβο που γεννά η οικονομική κρίση, στο φόβο του διαφορετικού, στο φόβο της εγκληματικότητας, στο φόβο της καταστολής και του κρατικού αυταρχισμού, στο φόβο που κυριαρχεί πιά στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και είναι το κύριο στοιχείο που τροφοδοτεί το λαϊκισμό και την ακροδεξιά.
Από όλα τα ευρωπαϊκά αποτελέσματα της αριστεράς καλό θα ήταν να μείνουμε λίγο παραπάνω σε αυτό της Ιταλίας. Γιατί;
Γιατί είναι ένα σημαντικό παράδειγμα για να δούμε τι πρέπει να αποφύγουμε. Να δούμε τι μπορεί να πάθει κανείς αν παραδοθεί δίχως έρμα στη περιπέτεια της κεντροαριστερής διακυβέρνησης, αλλά και τι μπορεί να πάθει κανείς αν δεν διαφυλάξει την ενότητα ως κόρη οφθαλμού.
Από εδώ προκύπτουν και ορισμένα κρίσιμα συμπεράσματα για την δική μας γραμμή. Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Άκουσα όλες αυτές τις μέρες έντονη και πολλές φορές αυστηρή κριτική για λάθος επιλογές και για αδυναμίες. Καλοδεχούμενη.
Δεν αντιλαμβάνομαι τη κριτική ως αμφισβήτηση. Άλλωστε στις γραμμές μας έχουμε συνηθίσει να μη μασάμε τα λόγια μας. Όποιος θέλει να αμφισβητήσει την ηγεσία το κάνει ευθέως.
Θα μου πείτε δεν έχουν ακόμη μιλήσει όλοι. Θα περιμένω να ακούσω και τον τελευταίο σύντροφο και τη τελευταία συντρόφισσα. Έχω μεγάλη υπομονή και επιμονή.
Θα ακούσω κάθε άποψη, ακόμα και τη σκληρότερη κριτική, ακόμα και κριτικές άδικες και υπερβολικές. Έστω και ένας κόκκος αλήθειας να υπάρχει σε κάθε αντίθετη άποψη, μας βοηθάει όταν τον λαμβάνουμε υπόψη.
Δε θα συμφωνήσω όμως με δημόσια διατυπωμένες υπερβολές που πληγώνουν τους χιλιάδες αγωνιστές, τα μέλη και τους φίλους μας. Όλους όσοι έδωσαν μια σκληρή μάχη, ακόμη και αυτούς που παρά τις επιφυλάξεις και τις διαφωνίες τους, δεν αποφάσισαν να ποτίσουν ξένες γλάστρες και στάθηκαν δίπλα μας.
Και θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι κανένας και καμιά από όλους αυτούς δεν αισθάνονται σήμερα ταπεινωμένοι.
Αισθάνονται πικραμένοι και απογοητευμένοι, μας στέλνουν τη πληγωμένη τους αγάπη, που είναι για μας ότι πιο πολύτιμο έχουμε, αλλά είναι υπερήφανοι.
Είναι υπερήφανοι γιατί έδωσαν έναν έντιμο και ανιδιοτελή αγώνα. Είναι υπερήφανοι γιατί στήριξαν αρχές, αξίες και ιδέες.
Και θα είναι μαζί μας και αύριο, το ίδιο περήφανα και με μεγαλύτερο πείσμα, στους αγώνες που έρχονται.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Θα ήθελα να σταθώ σε ένα δυο σημεία που νομίζω ότι ασκείται μια βάσιμη κριτική στις επιλογές μας για να δώσω και ορισμένες καθαρές απαντήσεις,
Μας λένε πολλοί φίλοι, και νομίζω έχουν δίκιο, ότι το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο αν ο κατά κοινή ομολογία άξιος ευρωβουλευτής μας ήταν ψηλότερα στο ψηφοδέλτιο και αν μια δημοκρατική διαδικασία δεν πέρναγε προς τα έξω ως εσωκομματική μάχη.
Θέλω να σας αντιστρέψω το ερώτημα. Ήταν θέμα επιλογής; Μπορούσαμε να ακυρώσουμε μια πρωτοπόρα διαδικασία εσωκομματικής δημοκρατίας για να αποφύγουμε το κίνδυνο;
Θα μου απαντήσουν κάποιοι, εύστοχα, ότι θα μπορούσαμε να τηρήσουμε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και να είχαμε στις δύο πρώτες θέσεις τα δύο στελέχη του ΣΥΝ. Θα μας πουν μάλιστα ότι δε θα χάλαγε κι ο κόσμος, ούτε και η συμμαχία μας.
Για όποιον δε γνωρίζει τους ιδρυτικούς καταστατικούς κανόνες της συμμαχίας μας, του ΣΥΡΙΖΑ, αυτή είναι μια εύλογη τοποθέτηση.
Για τους γνωρίζοντες όμως, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ από τη συγκρότησή του το 2004, ως σήμερα έχει τρείς βασικούς όρους εκ των οποίων οι δύο είναι δικαιώματα του ΣΥΝ και η μια υποχρέωση, δεν δικαιολογείται μια τέτοια τοποθέτηση.
Και οι δύο όροι που αφορούν στα δικαιώματα του ΣΥΝ, δηλαδή ότι στην ονομασία του σχήματος υπάρχει το συνθετικό Συνασπισμός και ότι ο εκάστοτε επικεφαλής του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ τίθεται και επικεφαλής του συνδυασμού στη εκλογική μάχη του ΣΥΡΙΖΑ, τηρούνται ευλαβικά όλα αυτά τα χρόνια.
Τη δίκη μας υποχρέωση, να εξαντλούμε κάθε δυνατότητα για να διασφαλίζουμε τη πλουραλιστική εκπροσώπηση στις αιρετές θέσεις, δεν οφείλουμε να τη τηρούμε;
Το διαρκές μας συνέδριο αποφάσισε με μεγάλη πλειοψηφία να τηρηθεί αυτή η δέσμευση με αυτόν τρόπο.
Αν υπήρχε άλλος τρόπος να εξασφαλιστεί η πλουραλιστική εκπροσώπηση να ειπωθεί. Και είμαι έτοιμος να τον ακούσω.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, ένα πράγμα είναι βέβαιο: δεν είχαμε δικαίωμα να μη τηρήσουμε τους ιδρυτικούς όρους της συμφωνίας μας, όπως και κανείς άλλος δεν έχει δικαίωμα να τους παραβιάζει.
Σε μια περίοδο που κανείς γύρω μας δεν τηρεί νόμους και κανόνες ηθικούς και πολιτικούς, που κανείς δε τηρεί το λόγο του, αν και η δική μας αριστερά πράττει το ίδιο, μετά να μην αναρωτιέστε γιατί δεν πείθουμε ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι.
Το δεύτερο σημείο που θέλω να σταθώ είναι το θέμα του αριστερού ευρωπαϊσμού και στη κριτική ότι τον εγκαταλείψαμε. Και θα ήθελα να επισημάνω ότι η συμβολή μας στο ΚΕΑ, οι αποφάσεις των συνεδρίων μας, και ειδικότερα του προγραμματικού μας συνεδρίου, η διακηρύξεις και οι τοποθετήσεις μας, το αντίθετο αποδεικνύουν.
Από την άλλη όμως να συνεννοηθούμε και μεταξύ μας γιατί αριστερός ευρωπαϊσμός δεν είναι το παρόν στη Λισσαβόνα. Είναι το όχι στη Συνθήκη της Λισσαβόνας, το οποίο έχουμε συνομολογήσει με όλη την Ευρωπαϊκή αριστερά.
Και επίσης να συνεννοηθούμε για να μην γινόμαστε επιθετικοί και άδικοι απέναντι στους συμμάχους μας. Στον ΣΥΡΙΖΑ συνεννοούμαστε πάντα σε ένα κοινό συμφωνημένο πλαίσιο πολιτικής συμφωνίας.
Από εκεί και πέρα είναι απολύτως λογικό ότι θα έχουμε και διαφωνίες και διαφορετικές προσεγγίσεις με άλλες από τις συνιστώσες. Είναι λογικό. Αν δεν ήταν έτσι θα ήμασταν όλοι στο ίδιο κόμμα και όχι στην ίδια παράταξη.
Δεν είναι λοιπόν καθόλου δικαιολογημένα πολλά από τα πυρά που δέχθηκε η Ελένη η Σωτηρίου που προσπάθησε με αξιοπρέπεια, παρά το γεγονός ότι δεν είχε την ανάλογη εμπειρία να εκπροσωπήσει το κοινό κεκτημένο του ΣΥΡΙΖΑ και όχι τις δικές της απόψεις. Πράγμα που πολλές φορές δεν τηρούμε εμείς οι ίδιοι όταν βρισκόμαστε στα Μέσα Ενημέρωσης.
Το τρίτο σημείο, αφορά μια συζήτηση που έχει ανοίξει κυρίως στα Μέσα Ενημέρωσης και αφορά υποτιθέμενες προσωπικές διαφορές ή προσωπικές αντιπαραθέσεις στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Συντρόφισσες και σύντροφοι, στον ΣΥΝ και στον ΣΥΡΙΖΑ, στη δική μας αριστερά δεν υπάρχουν προσωπικές διαφορές και αντιπαραθέσεις.
Υπάρχουν πολιτικές διαφωνίες, δεν τις κρύβουμε ποτέ, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, δεν τις καταχωνιάζουμε κάτω από το χαλί, διότι εμείς συλλογικά, ανοιχτά και δημοκρατικά συζητάμε και λύνουμε τις διαφωνίες μας.
Υπάρχουν λοιπόν ανοιχτά ζητήματα που αφορούν τη τακτική μας, υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα που αφορούν το μοντέλο λειτουργίας μας.
Σε ότι με αφορά, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι υπερασπίζομαι με σθένος τη συλλογικότητα και τη δημοκρατία. Το μοντέλο της συλλογικής ηγεσίας και όχι το μοντέλο της αρχηγοκεντρικής λειτουργίας.
Αλλά καλό είναι να γνωρίζουμε ότι συλλογικότητα και δημοκρατία υπάρχει εκεί που λειτουργούν συλλογικά όργανα δημοκρατικά εκλεγμένα.
Εκεί που οι αποφάσεις ελέγχονται από τα συλλογικά όργανα.
Εκεί που οι πολιτικές πρωτοβουλίες λαμβάνονται με γνώμονα τις συλλογικές αποφάσεις και χωρίς αιφνιδιασμούς.
Εκεί που όλοι, ακόμα και οι πρώτοι μεταξύ ίσων, έχουν την υποχρέωση να λογοδοτούν στα συλλογικά όργανα.
Αυτό είναι το μοντέλο της συλλογικής ηγεσίας και αυτό οφείλουμε να οικοδομούμε και στο Κόμμα μας και στη παράταξή μας.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Στο Κόμμα μας, που καλλιεργεί μια αριστερή κουλτούρα που κοιτάζει στο μέλλον, δεν νοούνται ιδιοκτήτες αριστεροσύνης, ανανεωτισμού, ριζοσπαστισμού, ευρωπαϊσμού και δημοκρατικότητας. Όλα αυτά είναι κοινό κτήμα της συλλογικής μας συνείδησης. Είναι ο κοινός ιδεολογικός, πολιτικός και πολιτιστικός μας πλούτος.
Κι αν δεν είναι κοινός πλούτος, πρέπει να γίνει. Γιατί πρέπει κάποτε να γίνει δημιουργική διάχυση όλου αυτού του πλούτου στις γραμμές μας και να σταματήσει η ιδιοκτησιακή τους εκμετάλλευση. Είμαστε ώριμοι να κινηθούμε στην κατεύθυνση της διαλεκτικής σύνθεσης των ρευμάτων και των αποχρώσεών τους, έτσι ώστε να κερδίζουμε από όλα και όχι να χάνουμε από όλα.
Ο πλουραλισμός είναι ομορφιά, είναι δύναμη, αρκεί να μη συντεχνοποιούνται οι τάσεις και τα ρεύματα που συνθέτουν την ομορφιά και τη δύναμή του.
Εμμένω στην αριστερή γραμμή πλεύσης μας, στον αριστερό στρατηγικό μας προσανατολισμό.
Κι αυτό όχι μόνο γιατί το ορίζουν οι συλλογικές μας αποφάσεις, αλλά γιατί αυτές οι αποφάσεις είναι σωστές.
Είναι αποφάσεις που πατάνε γερά στις πιο όμορφες παραδόσεις του αριστερού μας κινήματος κι ακόμα περισσότερο είναι αποφάσεις που έρχονται απ’ το μέλλον, που είναι καμωμένες με υλικά απ’ το αριστερό μέλλον που όλοι μας οραματιζόμαστε
Θέλω να είμαι σαφής. Η αριστερή γραμμή πλεύσης μας, η γραμμή του αριστερού ριζοσπαστισμού, που είναι και ανανεωτικός και δημοκρατικός και οικολογικός και κινηματικός και ουμανιστικός και διεθνιστικός, είναι αδιαπραγμάτευτη.
Και είναι τέτοια η δυναμική της, που, να είστε σίγουροι γι’ αυτό, ούτε στον «απομονωτισμό» θα μας οδηγήσει ούτε και στην «ενσωμάτωση» στο πολιτικό σύστημα εξουσίας.
Το λέω αυτό γιατί διαρκώς τίθεται μπροστά μας, ξανά και ξανά όσα συνέδρια και να κάνουμε όσες αποφάσεις και να πάρουμε το ίδιο ερώτημα: στροφή προς την σοσιαλδημοκρατία ή επιμονή στην αριστερή στροφή που από το προγραμματικό του 2003 με πολύ μεγάλες πλειοψηφίες έχουμε επικυρώσει;
Το ερώτημα έχει απαντηθεί πολλές φορές με το πιο επίσημο τρόπο. Έχουμε κουραστεί και έχουμε κουράσει και τον κόσμο.
Και εδώ συντρόφισσες και σύντροφοι δε χωράνε μισές κουβέντες. Οι ώρες είναι κρίσιμες και χρειάζονται καθαρές εξηγήσεις.
Όποιος θέτει ξανά ζήτημα μεγάλης πολιτικής στροφής για το κόμμα να το πεί καθαρά. Γιατί οι μεγάλες στροφές στα συντεταγμένα κόμματα δε γίνονται ούτε στις Κεντρικές Επιτροπές ούτε στους διαδρόμους, ούτε στα τηλεοπτικά στούντιο.
Οι μεγάλες στροφές γίνονται στα συνέδρια και επικυρώνονται από τη βάση, από τα μέλη του Κόμματος. Όποιος λοιπόν ζητάει μεγάλη πολιτική στροφή ας μιλήσει καθαρά, ας ζητήσει συνέδριο.
Εγώ θα είμαι ο τελευταίος που θα αρνηθώ τη τελική κρίση να έχουν τα μέλη του Κόμματος. Ειδάλλως ας μην ταλαιπωρούμε όμως άλλο ούτε τα μέλη, ούτε τους φίλους μας, ούτε και τους ίδιους μας τους εαυτούς.
Τίθεται επίσης διαρκώς μπροστά μας και το θέμα των σχέσεών μας ή και κάποιας μελλοντικής συνεργασίας με το Πα.Σο.Κ.
Θέλω κι εδώ να είμαι σαφής.
Δεν μπορούμε να λειτουργούμε με τα πολιτικά στερεότυπα των αρχών της Μεταπολίτευσης περί «αντιδεξιών» δυνάμεων.
Το Πα.Σο.Κ είτε μας αρέσει είτε δεν μας αρέσει είναι ο ένας απ’ τους «πόλους» διαχείρισης της εξουσίας στο μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα.
Είναι το ένα απ’ τα δυο Κόμματα του αστικού συστήματος εξουσίας στον τόπο μας.
Ο δικομματισμός δεν είναι τεχνική ή μηχανισμός εναλλαγής Κομμάτων στην εξουσία. Είναι η σύγχρονη στρατηγική του αστισμού, που εφαρμόστηκε και στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, πολύ αποτυχημένα μάλιστα.
Κι όπως όλοι ξέρουμε, το Πα.Σο.Κ δεν αναπροσδιόρισε ποτέ το στρατηγικό του ρόλο.
Και όχι μόνο αυτό. Δεν ανακαθόρισε τη στάση του όταν η πολιτική η οποία υπηρέτησε μαζί με τα άλλα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα γέννησαν την χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Αντίθετα, φαίνεται να διολισθαίνει διαρκώς στην ατζέντα της δεξιάς, στο γήπεδο του λαϊκισμού και του συντηρητισμού, στο «νόμος και τάξη».
Προσέξτε, για ξέφραγα αμπέλια μίλαγε η δεξιά το 2000 στα προεκλογικά της σποτ. Και τώρα αναμασάει τα ίδια το ΠΑΣΟΚ, μια δεκαετία μετά, ακολουθώντας έναν επικίνδυνο και ολισθηρό δρόμο.
Τι είδους συνεργασία να κάνουμε λοιπόν;
Όποιος δεν καταλαβαίνει ότι διέξοδος δεν είναι ο νόμος και η τάξη αλλά η προστασία της κοινωνίας είναι σαφές ότι ελπίζει σε άλλες συνεργασίες και όχι συνεργασίες με την αριστερά.
Αλλά να το δούμε και από μια στρατηγική οπτική.
Κοινές δράσεις ή πρωτοβουλίες σε κοινωνικά μέτωπα προφανώς και πρέπει να τις επιδιώκουμε, αλλά μπορούμε να έχουμε ως στρατηγικό στόχο τη συνεργασία με έναν από τους δυο πόλους του πολιτικού συστήματος;
Μπορούμε να έχουμε ως στόχο να αλλάξουμε το τοπίο, να ανατρέψουμε το δικομματισμό και ταυτόχρονα να αποδεχόμαστε μια στρατηγική αναστήλωσης του διπολισμού;
Εδώ σύντροφοι δε χωράνε αμφισημίες. Χρειάζονται καθαρές κουβέντες. Πρέπει να είμαστε καθαροί προς όλες τις κατευθύνσεις.
Εμείς είμαστε αριστερό Κόμμα. Κι η Αριστερά αρχίζει από εκεί που τελειώνει ο δικομματισμός.
Η Αριστερά έχει απέναντί της το δικομματισμό. Έχει και τα δύο της πόδια έξω απ’ το δικομματισμό. Δεν νοείται Αριστερά με το ένα πόδι μέσα στο δικομματισμό και το άλλο έξω.
Το μεταπολιτευτικό σύστημα της δικομματικής συγκυριαρχίας, της διαχειριστικής συγκυριαρχίας Πα.Σο.Κ και Νέας Δημοκρατίας, που ιδιοποιήθηκε το κράτος, που έθεσε υπό ομηρία την ελληνική κοινωνία, που σπατάλησε με περισσή αφροσύνη τον υλικό και άυλο πλούτο της χώρας, που στην κυριολεξία έφαγε το ψωμί των αυριανών γενεών και έχει ως καύσιμό του τη γενικευμένη διαφθορά, δεν μπορεί να περιμένει στήριγμα στη δική μας αριστερά. Τελεία και παύλα.
Εμείς, το ελπιδοφόρο Κόμμα της σύγχρονης ριζοσπαστικής Αριστεράς στον τόπο μας, είμαστε απέναντι σ’ αυτό το σύστημα.
Το αμφισβητούμε και το αντιμαχόμαστε συνολικά. Το αμφισβητούμε πολιτικά, ιδεολογικά και πολιτιστικά στη βάση των αριστερών μας οραμάτων για ένα καλύτερο μέλλον της κοινωνίας μας και του τόπου μας.
Και για να κάνουμε πιο αποτελεσματική αυτή την αμφισβήτηση, οφείλουμε να εργαστούμε χωρίς ταλαντεύσεις για τη συγκρότηση του ευρύτερου δυνατού πόλου της αριστεράς και της οικολογίας, του τρίτου πόλου της πολιτικής μας ζωής.
Γνωρίζουμε πως αυτό για την ώρα μοιάζει ουτοπικό και ανέφικτο. Θα είναι όμως τέτοια η πίεση απ’ την κοινωνία, που όλο και περισσότερο οδηγείται σε κατάσταση ασφυξίας, ώστε η ίδια η ζωή θα οδηγήσει τις δυνάμεις της αριστεράς, της οικολογίας και του ευρύτερου σοσιαλιστικού χώρου στην αγωνιστική τους συμπόρευση, για να οργανώσουν την άμυνα της κοινωνίας και τη διέξοδο προς ένα καλύτερο μέλλον.
Αυτός ο πόλος με πυξίδα ένα αριστερό ριζοσπαστικό πρόγραμμα για την προστασία της κοινωνίας και του περιβάλλοντος από την κρίση είναι η διέξοδος. Και εμείς πρόγραμμα έχουμε.
Ρωτάνε πολλοί με ποιους όρους μπορεί να συμβεί. Έχει απαντηθεί αλλά οφείλουμε να το επαναλαμβάνουμε: αντίσταση τον νεοφιλελευθερισμό, αντίσταση τον κοινωνικό συντηρητισμό και αγώνας για κοινωνικά δικαιώματα.
Αυτό το σχέδιο μπορεί να περιλαμβάνει την ευρύτερη δυνατή ενότητα των δυνάμεων της αριστεράς και της οικολογίας. Και φυσικά να εκφράσει και ένα κομμάτι της βάσης της σοσιαλδημοκρατίας. Και μιας και μιλάμε για την αριστερά στην Ευρώπη, σε αυτή την κατεύθυνση γίνονται όσα σοβαρά βήματα γίνονται τόσο στη Γαλλία όσο και στη Γερμανία.
Αν καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό κοινωνικό ρεύμα γύρω από την ενότητα αυτήν, θα είναι εφικτή η διαμόρφωση ενός ρεαλιστικού πολιτικού σχεδίου. Πολύ πιο ρεαλιστικού από την σημερινή πραγματικότητα.
Είναι μια στρατηγική προοπτική που πρέπει να επεξεργαστούμε και προωθήσουμε μεθοδικά και αποφασιστικά. Οι εμπειρίες της πολιτικής συμμαχίας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α θα μας φανούν ως προς αυτό χρήσιμες.
Τι μπορεί να σημαίνει αυτό στη πράξη;
Σημαίνει πρώτα από όλα εμβάθυνση και ποιοτική βελτίωση της δουλειάς στον ΣΥΡΙΖΑ.
Με περισσότερη δημοκρατία - με περισσότερο σεβασμό στον ανένταχτο κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ σε μια προωθητική σχέση ανένταχτων και συνιστωσών
Να δούμε τα προβλήματα κατάματα και να αναμετρηθούμε μαζί τους.
Και σημαίνει και στρατηγική για τον τρίτο πόλο. Όχι να χαϊδεύουμε τον απομονωτισμό και την μονολιθικότητα του ΚΚΕ και να μην απαντάμε στις επιθέσεις που δεχόμαστε διαρκώς. Ούτε να χαϊδεύουμε την απολίτικη ευκολία των Οικολόγων που δηλώνουν εξίσου πρόθυμοι και να συνεργαστούν με την αριστερά αλλά και να γίνουν η βοηθητική ρόδα του δικομματικού πολιτικού συστήματος .
Να τους θέσουμε λοιπόν όλους μπροστά στις ευθύνες τους αλλά και μπροστά στις απαιτήσεις της σημερινής κατάστασης. Πράγμα που οφείλουμε να κάνουμε και προς την βάση του ΠΑΣΟΚ. Επομένως. Η πολιτική μας γραμμή παραμένει αυτή που ήταν και πριν από το εκλογικό αποτέλεσμα.
Η πολιτική γραμμή είναι πάντα ανοιχτή προς συζήτηση. Αλλά στροφές επί τόπου χωρίς συνέδρια και χωρίς να ερωτηθεί ο κόσμος του κόμματος, στην δική μας αριστερά δεν υπάρχουν. Αυτό που πρέπει να δούμε όμως είναι γιατί δεν καταφέραμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις και τις προσδοκίες του κόσμου τις αριστεράς. Και αυτό σημαίνει αναμέτρηση με τις καθυστερήσεις και τα υποκειμενικά μας προβλήματα, που είναι πολλά και αποφεύγουμε να τα ακουμπάμε.
Όμως, μια ελάχιστη κουβέντα με τους συντρόφους στην βάση του κόμματος, και με αυτούς που μας στηρίζουν πολιτικά, αρκεί για να καταλάβουμε που είναι το πρόβλημα.
Κι έρχομαι στο πιο κρίσιμο σημείο της σημερινής μου εισήγησης.
Η συμπυκνωμένη εμπειρία μου απ’ την προεδρία του ΣΥΝ αλλά και η αυτοκριτική ανάγνωση του εκλογικού αποτελέσματος με βοήθησαν να συνειδητοποιήσω τα αγωνιστικά μας όρια και τις αντοχές μας, όπως προσδιορίζονται απ’ τις δυνατότητές μας και τις αδυναμίες μας.
Κυρίως με βοήθησαν να συνειδητοποιήσω τα βαθύτερα αίτια των βασικών ανεπαρκειών μας, αυτά που μας καθηλώνουν, που εμποδίζουν την απελευθέρωση της δυναμικής μας, τη γόνιμη συνάντησή μας με τα κινήματα και την κοινωνία
Θέλω με απόλυτη συντροφική ειλικρίνεια να σας πω πως μ’ αυτά τα αγωνιστικά όρια και μ’ αυτές τις αντοχές, πως μ’ αυτές μας τις ανεπάρκειες δεν μπορούμε να σηκώσουμε το βάρος της αριστερής μας πλεύσης, το βάρος του αριστερού μας οράματος.
Είναι πολλά αυτά που πετύχαμε ως τώρα. Και τα πετύχαμε όλοι μαζί. Είναι όμως πολλά κι αυτά που δεν πετύχαμε. Και δεν τα πετύχαμε πάλι όλοι μαζί.
Δεν ανήκουν σε κάποιους τα καλά και σε άλλους τα κακά. Είναι δικό μας έργο, όλων μας, και τα μεν και τα δε.
Που σημαίνει πως και τα αίτια των ανεπαρκειών τα χρεωνόμαστε όλοι μας. Το διευκρινίζω για να μην υπάρχουν παρανοήσεις.
Η διπλή κριτική και αυτοκριτική ανάγνωση τόσο της ενδεικτικής των προσδοκιών της κοινωνίας δημοσκοπικής ευφορίας, όσο και του ενδεικτικού της απογοήτευσής της εκλογικού αποτελέσματος, ενδεικτικού όμως και μιας τελευταίας πίστωσης απ’ τη μεριά της, με πείθουν πως πρέπει εδώ και τώρα να αναμετρηθούμε με όλα τα αίτια των ανεπαρκειών μας.
Πρώτα με τις ανεπάρκειες του ΣΥΝ και μετά με τις ανεπάρκειες του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Για να απελευθερώσουμε και ενισχύσουμε τόσο τη δυναμική του ΣΥΝ όσο και τη δυναμική του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Εμείς δώσαμε ελπίδες στον αριστερό κόσμο κι εμείς τις ψαλλιδίσαμε.
Πρέπει να ξαναδώσουμε, αυτή τη φορά εγγυημένα, τις ελπίδες στον αριστερό κόσμο και στην ελληνική κοινωνία
Προσωπικά, οπλισμένος απ’ την ως τώρα εμπειρία μου ως Προέδρου του ΣΥΝ, είμαι αποφασισμένος να ηγηθώ της προσπάθειας για τη βαθιά τομή στη λειτουργία του ΣΥΝ και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α, με τη συμμετοχή όλων σας, πέρα και πάνω από τάσεις και ρεύματα.
Με τη συμμετοχή των οργανώσεών μας και των μελών μας. Με τη συμμετοχή των φίλων μας. Με τη συμμετοχή της αριστερής διανόησης που πρέπει πρωταγωνιστικά να συστρατευτεί μαζί μας. Γι’ αυτό, ανοίγουμε τη συζήτηση τόσο για το εκλογικό αποτέλεσμα, όσο και για τα μονιμότερα αίτια των ανεπαρκειών μας, αλλά και για την αντιμετώπισή τους.
Να συνεδριάσουν όλες οι Ν.Ε. και οι Π.Κ. Να ανοίξει δημόσιος διάλογος στην Αυγή και στο διαδίκτυο.
Να ανοίξουμε δημόσια το διάλογο, να ακούσουμε μέχρι και με τον τελευταίο φίλο ή φίλη του κόμματος ή της παράταξης που έχει κάτι να μας πει. Ίσως και να είναι πιο χρήσιμα από αυτά που θα ακουστούν στις συνεδριάσεις των κεντρικών μας οργάνων.
Θα προσπαθήσω να συμμετάσχω ο ίδιος στις περισσότερες συζητήσεις σε όλη τη χώρα.
Όταν ολοκληρωθούν οι συζητήσεις, έπειτα από έναν μήνα σοφότεροι χάρη στη σκέψη των μελών μας, θα οδηγηθούμε σε σύγκληση της Κ. Π. Επιτροπής, όπου και θα πάρουμε τις αποφάσεις μας
1ον Θα δρομολογήσουμε τη ριζική ανασυγκρότησή μας, την τομή στη λειτουργία του ΣΥΝ και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
2ον Θα συζητήσουμε σε βάθος και θα πάρουμε αποφάσεις για την αναζωογόνηση της λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ, επαναβεβαιώνοντας την ενιαία ηγετική λειτουργία του ΣΥΝ και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
3ον Θα εκλέξουμε νέο γραμματέα και καινούργια Π.Γ. με όρους και αρχές στο πνεύμα της ανασυγκρότησής μας.
4ον Θα ανατροφοδοτήσουμε το αριστερό μας όραμα, αποσαφηνίζοντας ακόμα περισσότερο την αριστερή γραμμή πλεύσης μας, αντιστοιχούμενοι στις προσδοκίες, τις ευαισθησίες και τις απαιτήσεις από μας, της ελληνικής κοινωνίας.
Χωρίς εσωστρέφεια, αλλά με αποφασιστικότητα για σοβαρές τομές στη λειτουργία μας, μπορούμε να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος και θα το κερδίσουμε.
Με τη διαρκή μας παρουσία σε όλα τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά μέτωπα μπορούμε να πάμε μπροστά και θα πάμε.
Μπορούμε να αλλάξουμε τους συσχετισμούς και θα τους αλλάξουμε.
Μπορούμε να είμαστε και θα είμαστε πρωταγωνιστική δύναμη στις εξελίξεις.
Αρκεί να αλλάξουμε τα δικά μας δεδομένα για να μπορούμε να αλλάξουμε και τα δεδομένα στον τόπο μας.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Από το βράδυ της Κυριακής στριφογυρνάνε στο μυαλό μου οι στίχοι ενός ωραίου τραγουδιού, που λένε : «Ό, τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό».
Με αυτή τη σκέψη πρέπει να ατενίσουμε την επόμενη μέρα. Είμαστε εδώ και είμαστε ζωντανοί. Εκτός και αν αποφασίσουμε να αλληλοσκοτωθούμε μεταξύ μας.
Στο Κόμμα μας δεν περισσεύει κανένας και καμία.
Το κόμμα μας ανήκει όμοια και ισότιμα σε όλους μας. Κανείς, ως άτομο, αλλά και καμιά τάση ή ιδεολογικό ρεύμα δεν έχει περισσότερα δικαιώματα Κι είναι κοινό μας χρέος αυτό να το διασφαλίζουμε και να το εμπεδώνουμε με τη δημοκρατική μας λειτουργία, που δεν πρέπει να παραμορφώνεται απ’ τις όποιες δομικές ανεπάρκειες.
Είναι κοινό μας χρέος να αφουγκραστούμε την απαίτηση των μελών μας, να διορθωθούμε, να σοβαρευτούμε, να προχωρήσουμε όλοι μαζί.