Η Εκδήλωση για την Άλωση της Πόλης
Δ Ε Λ Τ Ι Ο Ν Τ Υ Π Ο Υ
ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ 560 ΕΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Ιδιαίτερη επιτυχία σημείωσε η Εκδήλωση της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος, αφιερωμένη στην Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως, με αφορμή την συμπλήρωση 560 ετών από την αποφράδα εκείνη ημέρα της....
Άλωσης της Πόλης (29 Μαΐου 1453).
Η αίθουσα του Συνεδριακού Κέντρου της Περιφερειακής Ενότητος Ευβοίας στη Χαλκίδα, την οποία πρόθυμα, όπως πάντα, παραχώρησε ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Αθανάσιος Μπουραντάς και οι υπηρεσίες της Π.Ε. Ευβοίας, γέμισε ασφυκτικά από πολλούς Χαλκιδείς, οι οποίοι απόλαυσαν την πρωτοεμφανιζόμενη Χορωδία Παραδοσιακής Μουσικής της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής, υπό την διεύθυνση του καθηγητού και πρωτοψάλτου κ. Θεοδώρου Κοκκορίκου, να αποδίδει με θαυμάσιο τρόπο Θρήνους της Αλώσεως, από την δημοτική μουσική μας παράδοση, με τη συνοδεία της Ορχήστρας Παραδοσιακών Οργάνων, την οποία αποτελούσαν οι Ανδρέας Σκάνδαλος στο Κανονάκι, Διονύσιος Θεοδόσης στο Κλαρίνο, Κωνσταντίνος Κίκκιλης στο Βιολί, Ηλίας Μαυρίκης στο Λαούτο και Μιχαήλ Μπακάλης στα
Κρουστά.
Στην έναρξη της Εκδήλωσης, ο Αρχιμ. Φιλόθεος Θεοχάρης, Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος και υπεύθυνος λειτουργίας της Σχολής καλωσόρισε τους παρισταμένους, παρουσίασε το έργο της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής, ευχαρίστησε τους συντελεστικούς παράγοντες της Εκδήλωσης, ενώ, αναφερόμενος στην Πόλη, είπε ότι «...δεν υπάρχει άνθρωπος, που να ‘χει ταξιδέψει στην Πόλη και να μην έχει νιώσει αυτό το συναίσθημα, που τόσο παραστατικά περιγράφει σ’ ένα τραγούδι του ο Αλκίνοος Ιωαννίδης: «η Πόλη μια παλιά αγαπημένη, που συναντάς σε ξένη αγκαλιά...». Η ιστορία της Πόλης, μας πονά σαν ένα χαμένο έρωτα και γι’ αυτό είναι γραμμένη με οδύνη και συναισθηματική ένταση, φωτισμένη, όμως, με αγιοκέρια, αρωματισμένη από καθαρό μοσχολίβανο και πλημμυρισμένη από τα χρώματα, άλλοτε της άνοιξης κι’ άλλοτε του βαρύ χειμώνα, ίδια με την ψυχική διάθεση που ο ανεκπλήρωτος έρωτας σου προξενεί...».
Το Πρόγραμμα της Εκδήλωσης, το οποίο επιμελήθηκε ο ομιλητής, αντιστράτηγος ε.α. κ. Ιωάννης Βερβενιώτης, περιελάμβανε το Χρονικό της Αλώσεως και είχε ως θέμα τον «ΑΠΟΗΧΟ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΨΥΧΗ», όπως διαδόθηκε μέσα από τούς θρήνους και τα ποιήματα της ελληνικής λαϊκής παράδοσής μας, τα οποία απέδωσε η Χορωδία, οι σολίστ κ. Δήμος Τσίμπος, κ. Γεώργιος Καραγκούνης και κ. Κωνσταντίνος Χριστογεώργος, ο αφηγητής κ. Ευάγγελος Στάμου, οι απαγγελίες της κ. Κυριακής Παπαγρηγορίου και του μαθητή Γεωργίου Κουλοχέρη, ενώ παράλληλα, με την ευθύνη της κ. Χριστίνας Βερβενιώτη, προβάλλονταν εικόνες, φωτογραφίες και χάρτες με θέμα την Άλωση, καθώς και τα λόγια των ποιημάτων και των τραγουδιών, υποβοηθητικά για τους παρισταμένους, ώστε να μπουν στο «πνεύμα» της Εκδήλωσης.
Ο κ. Βερβενιώτης άρχισε την ομιλία του με το γνωστό δημοτικό τραγούδι του Πανελληνίου Θρήνου της «Αγιά Σοφιάς»: «Σημαίνει ο Θός, σημαίνει η γης, σημαίνουν τα επουράνια, σημαίνει κι η Αγιά Σοφιά, το μέγα μοναστήρι..» και συνέχισε επισημαίνοντας ότι «...το τραγικό γεγονός της Αλώσεως συγκίνησε και συγκλόνισε βαθειά την Εθνική μας ψυχή. Εκίνησε καλάμους των εγγραμμάτων στο να γράψουν ιστορία. Έκαμε τη λαϊκή φαντασία να δημιουργήσει το θρυλικό μαρμαρωμένο βασιλιά σαν εγγύηση και οδηγό για την μελλοντική πορεία του Γένους. Και να παρηγορεί τη βαρυπενθούσα και κλαίουσα Θεοτόκο για το χαμό της Πόλης που ήταν στη χάρη της αφιερωμένη. Έκαμε στιχουργούς να αφιερώσουν ποιήματα στον χαμό της άμοιρης Πόλης και στο δραματικό αλλά ηρωικό τέλος του Βασιλιά της Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και την λαϊκή ψυχή να συνθέσει θρήνους και τραγούδια που τα έψαλαν την αναστάσιμη περίοδο του Πάσχα σαν παρήγορη νοσταλγία του ένδοξου παρελθόντος και ελπιδοφόρα υπόσχεση της μελλοντικής αναστάσεως του γένους...», ενώ κατέληξε λέγοντας ότι «η Πόλη των ονείρων μας δική μας θα παραμείνει, αρκεί να την θυμόμαστε, αρκεί να μην αφήσουμε ΠΟΤΕ να αλωθεί μέσα μας».
Κατά την διάρκεια του Χρονικού, η Χορωδία απέδωσε τους εξής Ύμνους, τραγούδια, ποιήματα και Θρήνους της Αλώσεως, αποσπάσασα τα ευμενή σχόλια και τον δίκαιο έπαινο όλων των παρακολουθησάντων την Εκδήλωση, Κλήρικών, Αρχών, εκπροσώπων των Φορέων της Πόλεως και πολλών Χαλκιδέων:
Όντεν εθεμελιώνασιν – Ριζίτικο Κρήτης
Κύριε ελέησον... (ήχος πλ. α´ πεντάφωνος)
Την πάσαν ελπίδα μου... (ήχος β´)
Γιατί πουλί μ’ δεν κελαηδείς - Θρήνος Θράκης
Πάρθεν᾽ η Ρωμανία - Θρήνος Πόντου
Σήκω καημένε Κωνσταντή - Θρήνος Στ. Ελλάδος-Θεσσαλίας
Έψελναν όλες οι εκκλησιές - Θρήνος Αν. Θράκης- Μ. Ασίας
Εσείς πουλιά μ’ πετούμενα - Θρήνος Νιγρίτας Σερρών
Τρία καράβια - Θρήνος Αν. Θράκης
Της καλογριάς - Θρήνος Ηπείρου
Της Αγιά Σοφιάς - Θρήνος Πανελλήνιος.
Ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς - Ποίημα Γ. Βιζυηνού
Τα ευζωνάκια - Δημοτικοφανές, στιχ. Ζαχ. Παπαντωνίου.
Την Εκδήλωση έκλεισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, ο οποίος αφού ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές της Συναυλίας για την «μυσταγωγία», όπως χαρακτήρισε την όλη Εκδήλωση, όπως και τον Σύλλογο Φίλων του Λαογραφικού Μουσείου της Εταιρείας Ευβοϊκών Σπουδών, πού ματαίωσε παράλληλη Εκδήλωση για την Άλώση, τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «...η Πόλη ήταν θεμελιωμένη από τους Αγγέλους, είναι Δώρο Θεού για όλη την ανθρωπότητα, αλλά και «ακίδα» στο μάτι πολλών... η Πόλη «έπεσε» σαν τον κόκκο του σίτου που πέφτει στη γη και έγινε σημείο αναφοράς όλης της ανθρωπότητας», επισημαίνοντας ότι «ευθύνη μας είναι να προσέξουμε, ώστε ο κόκκος αυτός να μην «χαλάσει», γιατί είναι δυσκολότερο να φυλάξεις τα αγαθά, από το να τα αποκτήσεις». Κατέληξε δε, λέγοντας ότι «...μας διέλυσαν ηθικά και οικονομικά (έχουμε κι εμείς ευθύνη γι’ αυτό), για να μπορούν να μας οδηγήσουν όπου θέλουν. Ακούσαμε, όμως, σήμερα για αντίσταση, για μη συνθηκολόγηση, αλλά ας μη λησμονούμε ότι γι αυτά χρειάζεται σθένος και δύναμη, η οποία δεν είναι ανθρώπινο κατόρθωμα («μη πεποίθατε επ’ άρχοντας, επί υιούς ανθρώπων, οίς ουκ έστι σωτηρία»), αλλά έρχεται Άνωθεν, όταν υπάρχει φιλοτιμία, θέρμη και ζεστασιά και κυρίως φιλότιμο, εκ μέρους εκείνων που την ζητούν».
Μεταξύ των παρευρεθέντων στην Εκδήλωση ήταν ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ι. Μητροπόλεως Καρυστίας και Σκύρου Πρωτοπρεσβ῍ π. Ελευθέριος Σταμπέλος, ο Διοικητής της Σχολής Πεζικού Χαλκίδος, Υποστράτηγος κ. Γεώργιος Μαυρομανωλάκης, ο Αντιδημαρχος κ. Γεώργιος Βοσκός, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι κ. Αναστασία Μακαρώνα, κ. Έλενα Βάκα και κ. Δημήτριος Σέρρας, ο Πρόεδρος της Ενώσεως Αποστράτων, Αντιστράτηγος κ. Ευάγγελος Ρήγας κ.ά., εκπρόσωποι των τοπικών Μ.Μ.Ε., τα οποία πρόβαλαν ιδιαιτέρως την Εκδήλωση, οι οποίοι καταχειροκρότησαν την πολύ όμορφη αυτή πρωτοβουλία της Ιεράς Μητροπόλεως, η οποία διακρίθηκε για την αρτιότητά της, μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια.