Πρόσφατα έγινα μάρτυρας ενός δυσάρεστου γεγονότος. Μία κυρία που ήρθε στον Ναό μας για να παραστεί ως ανάδοχος στο Ιερό Μυστήριο της Βαπτίσεως, μίλησε με αγένεια και ασέβεια στον ιερέα, χωρίς αυτός να την προκαλέσει σε κάτι. Απ’ ότι φάνηκε η κυρία ήταν προκατειλημμένη και είχε μένος εναντίον των ιερέων. Ήταν μάλιστα ιδιαίτερα φορτισμένη από τα πρόσφατα σκάνδαλα που..... δημοσιοποιήθηκαν.
Οι γενικεύσεις της για τους ιερείς ήταν απαράδεκτες. Διέμενε σε άλλη ενορία, πρώτη φορά μας έβλεπε και σίγουρα θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτική. Είχε πάρει όμως τόση φόρα που με δυσκολία μπόρεσε ο ιερεύς να αρθρώσει δύο κουβέντες. Η συνομιλία μαζί της ήταν αδύνατη. Δεν την ενδιέφεραν εξηγήσεις ή απαντήσεις. Είχε την βεβαιότητα ότι έλεγε τα σωστα και δεν χρειαζόταν καμιά διόρθωση. Το αποκορύφωμα όμως ήταν όταν φεύγοντας δήλωσε:
Εγώ είμαι πολύ θρησκευόμενη! Γνωρίζω πολύ καλά την θρησκεία μας.
Το ίδιο επιβεβαίωσε αργότερα και κάποιος γνωστός της:
Α!!! Η κυρία αυτή είναι πολύ θρησκευόμενη, προσεύχεται, τηρεί τις νηστείες, πάει συχνά στην Εκκλησία, είναι πολύ της θρησκείας.
Ακούγοντας αυτά αναρωτήθηκα: Δηλαδή αν δεν ήταν και θρησκευόμενη μπορεί και να χειροδικούσε εναντίον των ιερέων; Δεν το πιστεύω, διότι άνθρωποι μη θρησκευόμενοι ακόμη και αλλόδοξοι και αλλόθρησκοι ομιλούν στους ιερείς με μεγάλο σεβασμό, τιμώντας το σχήμα που φέρουν, ενώ από την άλλη υπάρχουν θρησκευόμενοι που ομιλούν προς τους ιερείς σάν να είναι υπάλληλοί τους.
Τελικά, τι είδος ανθρώπου είναι ο θρησκευόμενος άνθρωπος; Είναι αυτός που τηρεί κάποιες θρησκευτικές διατάξεις και το τυπικό μέρος της θρησκείας, αλλά ταυτόχρονα έχει χάσει την ανθρωπιά του, την ευγένειά του και τον σεβασμό προς τους άλλους ανθρώπους, πολύ περισσότερο δε προς τους ιερείς. Είναι ο άνθρωπος που μιλάει πάντα ακατάσχετα και δεν ακούει ποτέ κανέναν, ούτε ακόμη και τον ιερέα που υπηρετεί την θρησκεία στην οποία πιστεύει; Ή είναι ο άνθρωπος που θέλει ως άλλος εισαγγελέας να τους βάζει όλους στην θέση τους, γενόμενος τιμητής των πάντων.
Αν είναι έτσι οι θρησκευόμενοι, πρόκειται για ένα πολύ επικίνδυνο είδος ανθρώπων, που το μόνο που ξέρουν είναι να κάνουν τον Δάσκαλο στους άλλους, ακόμη και σ’ αυτούς που έχουν αποστολή τους να είναι Διδάσκαλοι, δηλαδή στους ιερείς.
Αλήθεια υπάρχει περίπτωση ένας τέτοιος άνθρωπος να μάθει κάτι στην ζωή του; Φοβάμαι πώς όχι, γιατί θέλει πάντα οι άλλοι να μαθαίνουν απ’ αυτόν. Έτσι εξηγείται γιατί πολλοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι αποστρέφονται την Εκκλησία. Είναι γιατί έχουν γνωρίσει στην ζωή τους τέτοιου είδους θρησκευόμενους ανθρώπους, για την κατάσταση των οποίων δεν είμαστε, βέβαια, ανεύθυνοι εμείς οι ιερείς.
Και ποιά είναι λοιπόν η λύση; Να γίνουμε άθεοι; Όχι βέβαια. Η λύση είναι μία. Να γίνουμε σωστοί πιστοί. Διότι ο πιστός λατρεύει τον Θεό ενώ ο θρησκευόμενος λατρεύει μόνο τον εαυτό του. Ο πιστός κατά τον Άγιο Νεκτάριο, είναι αυτός που ελευθερώνεται από τα τυραννικά δεσμά του εγωϊσμού. Ο εγωϊστής, έστω και αν είναι θρησκευόμενος, δεν μπορεί να δει τίποτε πέρα από τον κύκλο του ιδίου εγώ. Άρα πρέπει να πέσει και να συντριβεί το είδωλο του εγωϊσμού, ώστε οι θυσίες, οι προσφορές και ο λιβανωτός, να μην προσφέρονται στον εαυτό μας, αλλά στον αληθινό Θεό της αγάπης. Όπως λέγει ο ψαλμωδός «θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένον». Ο πιστός είναι ταπεινός μαθητής του Χριστού και της Εκκλησίας Του, διδάσκεται απ’ Αυτήν, δεν την διδάσκει.
Η κυρία στην οποία αναφερθήκαμε στην αρχή, δεν είναι ο στόχος αυτού του κειμένου αλλά ένα παράδειγμα για όλους μας.
Κληρικοί και λαϊκοί καλούμαστε να εξετάσουμε τους εαυτούς μας με ειλικρίνεια και ποτέ να μην επαναπαυθούμε με τη σκέψη ότι επειδή είμαστε θρησκευόμενοι αυτό σημαίνει οπωσδήποτε ότι είμαστε και πιστοί. Μακάρι να μας αξιώσει ο Θεός από απλοί θρησκευόμενοι να γίνουμε πιστα παιδιά Του.
π. Πασχάλης Γρίβας
Ενοριακή Ευλογία- Οκτώβριος 2005
Οι γενικεύσεις της για τους ιερείς ήταν απαράδεκτες. Διέμενε σε άλλη ενορία, πρώτη φορά μας έβλεπε και σίγουρα θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτική. Είχε πάρει όμως τόση φόρα που με δυσκολία μπόρεσε ο ιερεύς να αρθρώσει δύο κουβέντες. Η συνομιλία μαζί της ήταν αδύνατη. Δεν την ενδιέφεραν εξηγήσεις ή απαντήσεις. Είχε την βεβαιότητα ότι έλεγε τα σωστα και δεν χρειαζόταν καμιά διόρθωση. Το αποκορύφωμα όμως ήταν όταν φεύγοντας δήλωσε:
Εγώ είμαι πολύ θρησκευόμενη! Γνωρίζω πολύ καλά την θρησκεία μας.
Το ίδιο επιβεβαίωσε αργότερα και κάποιος γνωστός της:
Α!!! Η κυρία αυτή είναι πολύ θρησκευόμενη, προσεύχεται, τηρεί τις νηστείες, πάει συχνά στην Εκκλησία, είναι πολύ της θρησκείας.
Ακούγοντας αυτά αναρωτήθηκα: Δηλαδή αν δεν ήταν και θρησκευόμενη μπορεί και να χειροδικούσε εναντίον των ιερέων; Δεν το πιστεύω, διότι άνθρωποι μη θρησκευόμενοι ακόμη και αλλόδοξοι και αλλόθρησκοι ομιλούν στους ιερείς με μεγάλο σεβασμό, τιμώντας το σχήμα που φέρουν, ενώ από την άλλη υπάρχουν θρησκευόμενοι που ομιλούν προς τους ιερείς σάν να είναι υπάλληλοί τους.
Τελικά, τι είδος ανθρώπου είναι ο θρησκευόμενος άνθρωπος; Είναι αυτός που τηρεί κάποιες θρησκευτικές διατάξεις και το τυπικό μέρος της θρησκείας, αλλά ταυτόχρονα έχει χάσει την ανθρωπιά του, την ευγένειά του και τον σεβασμό προς τους άλλους ανθρώπους, πολύ περισσότερο δε προς τους ιερείς. Είναι ο άνθρωπος που μιλάει πάντα ακατάσχετα και δεν ακούει ποτέ κανέναν, ούτε ακόμη και τον ιερέα που υπηρετεί την θρησκεία στην οποία πιστεύει; Ή είναι ο άνθρωπος που θέλει ως άλλος εισαγγελέας να τους βάζει όλους στην θέση τους, γενόμενος τιμητής των πάντων.
Αν είναι έτσι οι θρησκευόμενοι, πρόκειται για ένα πολύ επικίνδυνο είδος ανθρώπων, που το μόνο που ξέρουν είναι να κάνουν τον Δάσκαλο στους άλλους, ακόμη και σ’ αυτούς που έχουν αποστολή τους να είναι Διδάσκαλοι, δηλαδή στους ιερείς.
Αλήθεια υπάρχει περίπτωση ένας τέτοιος άνθρωπος να μάθει κάτι στην ζωή του; Φοβάμαι πώς όχι, γιατί θέλει πάντα οι άλλοι να μαθαίνουν απ’ αυτόν. Έτσι εξηγείται γιατί πολλοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι αποστρέφονται την Εκκλησία. Είναι γιατί έχουν γνωρίσει στην ζωή τους τέτοιου είδους θρησκευόμενους ανθρώπους, για την κατάσταση των οποίων δεν είμαστε, βέβαια, ανεύθυνοι εμείς οι ιερείς.
Και ποιά είναι λοιπόν η λύση; Να γίνουμε άθεοι; Όχι βέβαια. Η λύση είναι μία. Να γίνουμε σωστοί πιστοί. Διότι ο πιστός λατρεύει τον Θεό ενώ ο θρησκευόμενος λατρεύει μόνο τον εαυτό του. Ο πιστός κατά τον Άγιο Νεκτάριο, είναι αυτός που ελευθερώνεται από τα τυραννικά δεσμά του εγωϊσμού. Ο εγωϊστής, έστω και αν είναι θρησκευόμενος, δεν μπορεί να δει τίποτε πέρα από τον κύκλο του ιδίου εγώ. Άρα πρέπει να πέσει και να συντριβεί το είδωλο του εγωϊσμού, ώστε οι θυσίες, οι προσφορές και ο λιβανωτός, να μην προσφέρονται στον εαυτό μας, αλλά στον αληθινό Θεό της αγάπης. Όπως λέγει ο ψαλμωδός «θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένον». Ο πιστός είναι ταπεινός μαθητής του Χριστού και της Εκκλησίας Του, διδάσκεται απ’ Αυτήν, δεν την διδάσκει.
Η κυρία στην οποία αναφερθήκαμε στην αρχή, δεν είναι ο στόχος αυτού του κειμένου αλλά ένα παράδειγμα για όλους μας.
Κληρικοί και λαϊκοί καλούμαστε να εξετάσουμε τους εαυτούς μας με ειλικρίνεια και ποτέ να μην επαναπαυθούμε με τη σκέψη ότι επειδή είμαστε θρησκευόμενοι αυτό σημαίνει οπωσδήποτε ότι είμαστε και πιστοί. Μακάρι να μας αξιώσει ο Θεός από απλοί θρησκευόμενοι να γίνουμε πιστα παιδιά Του.
π. Πασχάλης Γρίβας
Ενοριακή Ευλογία- Οκτώβριος 2005