Προς διαβούλευση τις επόμενες ημέρες
ο νέος χωροταξικός χάρτης
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να τεθεί προς διαβούλευση το νομοσχέδιο-μαμούθ (400 σελίδες) για τον νέο χωροταξικό χάρτη της χώρας. Το υπουργείο Εσωτερικών προχωρά στις τελευταίες ρυθμίσεις, ώστε ο «Καλλικράτης» να ψηφιστεί τον Μάιο. Ο σχεδιασμός προβλέπει ο συνολικός αριθμός των δήμων να φτάσει στους 370, ίσως και λιγότερους, μητροπολιτικές λειτουργίες για Αττική-Θεσσαλονίκη, ενώ παρελθόν θα αποτελούν από το 2011 οι συμβασιούχοι.
Όπως προκύπτει, ειδικά για το Λεκανοπέδιο, προκρίνεται η λογική να τηρηθεί το πληθυσμιακό όριο των 20.000 κατοίκων στο πλαίσιο της χάραξης των ορίων για τους.........
νέους δήμους. Γρίφο αποτελούν οι συνενώσεις στη Δυτική Αττική, όπου σε κάθε περίπτωση έχει αποφασιστεί πως οι σημερινοί 12 δήμοι θα περιοριστούν σε τέσσερις. Βέβαιο είναι πως ο ένας δήμος θα δημιουργηθεί από τη συνένωση Μεγάρων και Νέας Περάμου. Για τους υπόλοιπους δήμους το πρώτο σενάριο έφερνε να ενώνονται η Μάνδρα με τη Μαγούλα και την Ελευσίνα, τα Βίλια με την Οινόη και τις Ερυθρές και ο τέταρτος δήμος να αποτελείται από τον Ασπρόπυργο, τη Φυλή, το Ζεφύρι και τα Ανω Λιόσια.
Ως εναλλακτική εκδοχή παρουσιαζόταν η συνένωση Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Μαγούλας, οπότε η Μάνδρα θα πάει με τα Βίλια, την Οινόη και τις Ερυθρές, ενώ έναν δήμο θα απαρτίζουν η Φυλή, το Ζεφύρι και τα Ανω Λιόσια.
Ως εναλλακτική εκδοχή παρουσιαζόταν η συνένωση Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Μαγούλας, οπότε η Μάνδρα θα πάει με τα Βίλια, την Οινόη και τις Ερυθρές, ενώ έναν δήμο θα απαρτίζουν η Φυλή, το Ζεφύρι και τα Ανω Λιόσια.
Στο παρά πέντε θα «κλείσει» και το χωροταξικό στην Ανατολική Αττική, η οποία θα υποστεί και το μεγαλύτερο κύμα συνενώσεων σε επίπεδο Λεκανοπεδίου, αφού από τους 44 σημερινούς δήμους και κοινότητες θα απομείνουν περίπου 13. Οι βασικές μονάδες που θα διαμορφωθούν έχουν συμφωνηθεί- όπως για παράδειγμα η ένωση Πικερμίου με Ραφήνα ή αυτή των Δήμων Βούλας, Βάρης και Βουλιαγμένης.
Δεν έχει διευκρινιστεί εάν οι παραλιακοί Δήμοι Φώκαιας, Αναβύσσου και Σαρωνίδας, οι οποίοι θα αποτελέσουν σε κάθε περίπτωση μία ενότητα, πρέπει να συνενωθούν με τον νέο δήμο που θα προκύψει από το Λαύριο και τον Αγιο Κωνσταντίνο ή να περάσουν στην περιοχή Καλυβίων που θα βρεθεί μετά τον Καλλικράτη με τον Κουβαρά και την Κερατέα.
Πιέσεις καταγράφηκαν και έναντι του σχεδιασμού που οδηγούσε στη δημιουργία ενός δήμου από τους σημερινούς του Γέρακα, της Παλλήνης και της Ανθούσας και ενός δεύτερου με τη συνένωση Γλυκών Νερών και Παιανίας. Έτσι, στο υπουργείο Εσωτερικών μελετούσαν το αίτημα ο Γέρακας να πάει τελικά με τα Γλυκά Νερά και την Παιανία, αφήνοντας Παλλήνη και Ανθούσα να συγκροτήσουν έναν νέο δήμο.
Πιο ξεκάθαρα είναι τα πράγματα στον Πειραιά, όπου εκτός από τη δημιουργία δύο νέων δήμων (Αμπελάκια με Σαλαμίνα και Τροιζήνα με Μέθανα), το τελικό σχέδιο φέρνει τη συνένωση Νίκαιας με Ρέντη καθώς και Δραπετσώνας με Κερατσίνι, δεδομένου ότι ο Δήμος Πειραιά επιλέχθηκε να μείνει ως έχει (είχαν πέσει στο τραπέζι σκέψεις να ενωθεί με τον Δήμο Ρέντη).
«Αγκάθι» αποτελεί και η εκλογική περιφέρεια της Α' Θεσσαλονίκης, όπου το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία μόλις 4 δήμων από τους σημερινούς 14. Εκεί είχε προταθεί η συνένωση των Δήμων Θεσσαλονίκης και Τριανδρίας, η διατήρηση ως αυτόνομου του Δήμου Καλαμαριάς και η συγκρότηση άλλων δύο δήμων στο υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα.
Στην υπόλοιπη χώρα προβλέπεται ανάλογα με την έκταση κάθε νομού να συγκροτηθούν από 3 έως 5 δήμοι ή σε μεγαλύτερες ενότητες από 6 έως 8 δήμοι.
Τρεις όροι για τις συνενώσεις
Απαρέγκλιτοι στους σχεδιασμούς του υπουργείου Εσωτερικών όροι είναι: αν η περιοχή είναι νησιωτική, ορεινή και η αναλογικότητα. Ο πρώτος όρος είναι πως κάθε νησί θα είναι ένας δήμος. Στο πλαίσιο αυτό, το νομοσχέδιο θα προβλέπει και ενισχυμένες αρμοδιότητες για τους νησιωτικούς δήμους. Αναφορικά με το αν η περιοχή είναι ορεινή, διευκρινίζεται πως περιπτώσεις απομονωμένων περιοχών ανεξάρτητα από τον πληθυσμό τους δεν θα συνενωθούν με άλλους δήμους που απέχουν δεκάδες χιλιόμετρα. Το κριτήριο της αναλογικότητας θα εφαρμοστεί στην ηπειρωτική Ελλάδα, ώστε για παράδειγμα σε έναν νομό όπως η Φθιώτιδα να μη δημιουργηθούν 3 δήμοι την ώρα που σε έναν πολύ μικρότερης έκτασης- π.χ. Φωκίδα- να γίνουν 5 δήμοι.
Συμβασιούχοι τέλος
Από το 2011 οι συμβασιούχοι των δήμων (υπολογίζονται σε 35.000) θα αποτελούν παρελθόν, αφού απόφαση της κυβέρνησης είναι πως για κάθε εργαζόμενο που λήγει η σύμβασή του, να μην ανανεώνεται ή να μην υπογραφεί νέα σύμβαση. Στην πράξη αυτό συνεπάγεται πως 35.000 συμβασιούχοι θα βρεθούν χωρίς δουλειά.
Μητροπολιτικές λειτουργίες
Με τον «Καλλικράτη» προβλέπονται μητροπολιτικές λειτουργίες για Αττική και Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα, ορίζονται τέσσερις τομείς μητροπολιτικών λειτουργιών και περιλαμβάνουν μεταφορές και συγκοινωνίες, περιβάλλον και ποιότητα ζωής (διαχείριση απορριμμάτων, μητροπολιτικά πάρκα, ατμοσφαιρική ρύπανση), χωρικό σχεδιασμό και αστικές αναπλάσεις (εποπτεία και έλεγχος για τις διαφημιστικές πινακίδες, κατασκευή σχολικών κτιρίων στην Αττική), καθώς και πολιτική προστασία και ασφάλεια.
Μετά την ψήφιση του Καλλικράτη χιλιάδες υπάλληλοι των νομαρχιών θα πρέπει να επιλέξουν εντός 60 ημερών εάν επιθυμούν να μεταταχθούν ή όχι στους νέους δήμους. Η διαδικασία θα είναι ανοικτή για όλους τους εργαζομένους στις νομαρχίες και όχι μόνον για εκείνους που υπηρετούν σε υπηρεσίες που θα μεταφερθούν πλέον στους νέους δήμους.
Κλειδί για τις μετατάξεις αποτελεί πως όσοι εργαζόμενοι μεταφερθούν από τις νομαρχίες στους δήμους θα εξακολουθήσουν να υπηρετούν στην ίδια περιοχή. Όπως διευκρινίζεται, οι αρμοδιότητες -άρα και οι υπάλληλοι- θα πάνε αρχικά είτε στις πρωτεύουσες των νομών είτε εκεί όπου είχε έδρα η αντίστοιχη νομαρχιακή υπηρεσία.
Η διαδικασία των μετατάξεων αφορά σε πρώτη φάση περίπου 2.500 με 3.000 μόνιμους υπαλλήλους των νομαρχιών, οι οποίοι απαιτούνται για να στελεχώσουν τις νέες δημοτικές υπηρεσίες. Παράλληλα, άλλοι 7.000 εργαζόμενοι δημοτικών επιχειρήσεων με συμβάσεις αορίστου χρόνου θα κληθούν να μεταταχθούν στην έδρα των νέων δήμων, αλλά ακόμη και στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.
Οι αρμοδιότητες
Σε πρώτη φάση, οι αρμοδιότητες που θα δοθούν στους νέους δήμους από την 1η Ιανουαρίου του 2011, θα είναι αυτές της πολεοδομίας και της πρόνοιας. Για άλλες αρμοδιότητες θα υπάρξει πρόβλεψη μεταφοράς μέχρι τον Ιούνιο του 2011, ενώ κάποιες θα μεταφερθούν σε βάθος διετίας.
Κόβονται 1 στις 3 επιχειρήσεις
Με τον «Καλλικράτη» μπαίνει μαχαίρι τόσο στις δημοτικές επιχειρήσεις, όσο και στα νομικά πρόσωπα που διαθέτουν οι δήμοι. Από τις σημερινές 1.800 δημοτικές επιχειρήσεις κάθε νέος δήμος θα κληθεί να περιοριστεί σε μία κοινωφελή, μία ανώνυμη και μία ύδρευσης- αποχέτευσης, ενώ αποφασίστηκε να διατηρηθούν επιχειρήσεις ραδιοφωνίας- τηλεόρασης.
Ταυτόχρονα μεγάλες συγχωνεύσεις θα γίνουν στα νομικά πρόσωπα των δήμων. Συγκεκριμένα, δεν θα δικαιολογείται ύπαρξη περισσότερων του ενός νομικών προσώπων για ΚΑΠΗ ή παιδικούς σταθμούς, ένα για παροχή πολιτιστικών, καλλιτεχνικών και αθλητικών σκοπών, ενώ σημαντική μείωση θα σημάνει και στις σχολικές επιτροπές.