Τα εννέα γεω-θαύματα

της Πίνδου

Γεννήθηκαν πριν από 700 εκατομμύρια χρόνια από το διαχωρισμό της αρχαίας ηπείρου Παγγαίας και τη δημιουργία της Ευρώπης και της Αφρικής. Βυθίστηκαν στον ωκεανό της Τηθύος που σχηματίστηκε ανάμεσά τους και ένωνε τη σημερινή Αγγλία με την Κίνα. Ο λόγος για τα πετρώματα της Δεσκάτης Γρεβενών που προσελκύουν το ενδιαφέρον της γεωλογικής έρευνας παγκοσμίως καθώς μαρτυρούν τη γεωλογική ιστορία του κόσμου και αποτέλεσαν τη βάση για την ανάπτυξη της θεωρίας των τεκτονικών πλακών.
Η Δεσκάτη και η ευρύτερη περιοχή της Βουνάσας είναι το ένα μόνο από τα εννέα γεω-θαύματα της Πίνδου που αποτελούν το αντικείμενο επιστημονικής ημερίδας που πραγματοποιήθηκε στη νομαρχία Γρεβενών με σκοπό την ανάδειξη και την τουριστική τους αξιοποίηση.
«Στην ίδια περιοχή μετά από αρκετά εκατομμύρια χρόνια άρχισε η σύγκρουση Ευρώπης και Αφρικής που είχε αποτέλεσμα το σχηματισμό των Άλπεων. Ο ωκεανός της Τηθύος καθόρισε τη μορφολογία των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και μια από τις υποθαλάσσιες οροσειρές του σχημάτισε το όρος Βούρινος στα Γρεβενά, το δεύτερο γεω-θαύμα της περιοχής» αναφέρει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η Γεωλόγος του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών Άννα Ράσσιου. Συνολικά σε όλη την περιοχή του Εθνικού Δρυμού της Βάλιας Κάλντα συναντώνται πετρώματα - τμήματα του αρχαίου μανδύα της γης που βρέθηκαν στην επιφάνεια με τη σύγκρουση της Ευρώπης με την Αφρική.
Σύμφωνα με τη Γεωλόγο του ΑΠΘ Άννα Μπατσή, τον κατάλογο των εννέα γεω-θαυμάτων της Πίνδου συμπληρώνουν οι ισχυρά παραμορφωμένοι ασβεστόλιθοι του όρους Τσούργιακα όπου σχηματίζονται μικροί καταρράκτες, το φαράγγι της Πορτίτσας, η Τρυπημένη Πέτρα που δημιουργήθηκε από τη διάβρωση των πετρωμάτων, η Βασιλίτσα με τα πολύχρωμα πετρώματα, τα χωριά Δοτσικό και Μεσολούρι όπου σχηματίζεται ένας κοραλλιογενής ύφαλος 30 εκατομμυρίων ετών και τέλος το χωριό Μοναχίτι όπου βρίσκονται κατακόρυφα πετρώματα πλάτους 50 μέτρων που μοιάζουν σαν λέπια από τα κόκαλα της γης.
Ιδιαίτερα η περιοχή του φαραγγιού του Αλιάκμονα προσελκύει το ενδιαφέρον των επιστημόνων καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη εντατική προσπάθεια για την καταγραφή των γεωλογικών του δεδομένων. Το φαράγγι μέχρι το τέλος της επόμενης δεκαετίας θα πλημμυριστεί με την ολοκλήρωση από τη ΔΕΗ του υδροηλεκτρικού φράγματος του Ιλαρίωνα.
Στο επιστημονικό έργο της μελέτης του φαραγγιού συμμετέχουν ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Σερβία, την Ιταλία και την Ελλάδα οι οποίοι αναμένουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την κατασκευή και λειτουργία του φράγματος, ένα πολύ σημαντικό πείραμα, «που θα δείξει τα αποτελέσματα των διαδικασιών στη γη, είτε αυτά είναι φυσικά, είτε έργα του ανθρώπου» υπογραμμίζουν οι κ.κ. Ράσσιου και Μπατσή.