Να εντρυφήσουν «εις το ανοιχτόν πνεύμα της Ρωμιοσύνης», αποβάλλοντας «τας αγκυλώσεις και ακαμψίας της εθνικιστικής θεωρήσεως των εκκλησιαστικών πραγμάτων» κάλεσε τους μαθητές της Αθωνιάδας Ακαδημίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά την επίσκεψη του Αγίου Όρους στις σχολές.
«Η Κωνσταντινούπολη αποτελεί την μήτραν και γενεσιουργόν αιτίαν όλων των Ορθοδόξων λαών» υπογράμμισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και πρόσθεσε:
«Και καθώς και εις το σχολείο σας τούτον συνυπάρχετε εκ διαφόρων τόπων και διαφόρων εθνοτήτων, εντρυφήσατε εις το ανοιχτόν πνεύμα της Ρωμιοσύνης. Από την ηλικία αυτής να αποβάλλετε τις αγκυλώσεις και την ακαμψία της εθνικιστικής θεωρήσεως των εκκλησιαστικών πραγμάτων. Ρωμιοσύνη σημαίνει ανοχή, κατανόηση, αλληλοπεριθώρηση, υπομονή, διάθεση καταλλαγής και ατελείωτη...
αγάπη. Δηλαδή, παιδεία, γεμάτη από Χριστόν. Αυτά να αγαπήσετε, αγαπητά μας παιδιά. Εις αυτά να εθιστείτε. Αυτά να βάλετε εις το εσώτατο είναι της υπάρξεως σας».Ο κ. Ο Βαρθολομαίος εξήγησε στα παιδιά ότι πολλές φορές η λέξη «ρωμιός» στην Ελλάδα παρεξηγείται, υποτιμημένη για το ελληνικό φορτίο και νόημα, ενώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
«Η λέξις «ρωμιός» είναι από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία... Κι εμείς είμαστε συνεχιστές και απόγονοι της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, του Βυζαντίου. Μπορώ να πω ότι είμαστε περισσότερο Έλληνες, όχι ολιγότερο».
Ο κ. Ο Βαρθολομαίος επεσήμανε ότι στις προσπάθειες τους οι μαθητές της Αθωνιάδας έχουν «αρωγό» όλη την αγιορείτικη κοινότητα, ώστε να εμφανιστούν στο μέλλον «διαπρύσεις» του 'Άθωνος και εξέφρασε τη χαρά του για τη συνάντηση μαζί τους, ενθυμούμενος και τις δικές του σπουδές στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
«Η χαρά είναι μεγάλη, διότι κατ' αναλογία ενθυμούμεθα τους ευλογημένους εκείνους χρόνους κατά τους οποίους κι εμείς έφηβοι, πλήρους ζωής και οραματισμών, φοιτούσαμε εις την Ιεράν Θεολογική Σχολή της Χάλκης» ανέφερε ο κ. Βαρθολομαίος.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογράμμισε στους μαθητές ότι τώρα χτίζονται τα θεμέλια της όλης ύπαρξης τους και σε αυτήν την ευαίσθητη ηλικία τους διαμορφώνεται ο χαρακτήρας τους, ενώ «ο εύπλαστος ψυχικός κόσμος» τους αξιοποιεί τα ποικίλα ερεθίσματα, που θα σηματοδοτήσουν το μέλλον τους.
«Προφανώς, η παιδεία που λαμβάνετε εδώ έχει πρωτεύουσα θέση για τη μελλοντική σας εξέλιξη» είπε ο κ. Βαρθολομαίος. Πρόσθεσε ότι το επίπεδο σπουδών της Αθωνιάδας Ακαδημίας ήταν ανέκαθεν ιδιαίτερα υψηλό, αλλά επεσήμανε ως «ακόμη σπουδαιότερη» τη «σύζευξη» των παρεχόμενων γνώσεων με την αλληλεπίδραση με την αγιορείτικη φύση και το περιβάλλον και με την λατρευτική και μοναστική ζωή, της οποίας γίνονται «μέτοχοι». » στο 'Αγιος Όρος.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης άκουσε τους μαθητές του τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Ίμβρου, και συγκινημένος αναφέρθηκε στα δύσκολα χρόνια της δεκαετίας του '60 για το νησί, όταν το τότε «συμβούλιο εθνικής ασφαλείας της Τουρκίας» πήρε, όπως είπε, αποφάσεις « σκληρές, τραγικές», με σκοπό την «αλλοίωση της σύνθεσης του πληθυσμού» του νησιού, που ήταν εξολοκλήρου ελληνικός. Υπενθύμισε ότι εκείνη την εποχή τα σχολεία έκλεισαν, γόνιμα χωράφια άλλαξαν χέρια, κρατούμενοι αποφυλακίστηκαν σπέρνοντας τον δρόμο στους κατοίκους και εξαναγκάζοντάς τους τελικά στη συντριπτική πλειοψηφία τους να εγκαταλείψουν το νησί.
«Έτσι το νησί άδειασε, από επτά χιλιάδες μείναμε τριακόσια πρόσωπα. Ρήμαξε το νησί, εγώ ήμουν τότε φοιτητής στη Ρώμη και μου έγραφαν οι γονείς μου και οι αδελφοί μου, πως άρχισε το ξήλωμα της ρωμιοσύνης, δεν μπορούσα να το πιστέψω» είπε ο κ. Βαρθολομαίος και συνέχισε:
«Πέρασαν πολλές δεκαετίες, με πολλές προσπάθειες, πολλών προσώπων και πολλών παραγόντων, ευδόκησε η κυβέρνηση της χώρας μας, όπου εδρεύει το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο να επιτρέψει την επαναλειτουργία των ρωμαϊκών σχολείων, να έχουμε και πάλι ελληνική παιδεία στο νησί μας, για την Τένεδο δεν γίνεται λόγος είναι ελάχιστοι ρωμιοί... Και όχι μόνο επαναλειτούργησαν τα δημοτικά σχολεία στην Ίμβρο, αλλά έχουμε για πρώτη φορά στην ιστορία μας κι ένα λύκειο.... έχουμε περίπου εξήντα παιδιά, είναι μεγάλος αριθμός για την Ίμβρο, η οποία τώρα έχει εξακοσίους. ρωμιούς χριστιανούς».
«Υπάρχει μια αισιοδοξία για το μέλλον, μια ευοίωνος προοπτική. Δεν θα φτάσουμε ποτέ τις επτά χιλιάδες, που ήταν κάποτε, αλλά θα ζήσουμε πιο ανθρώπινα» πρόσθεσε ο κ. Βαρθολομαίος.
Ο διοικητής του Αγίου Όρους και πρόεδρος των αρχόντων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Αθανάσιος Μαρτίνος ευχήθηκε να δοθεί η δυνατότητα μέχρι της αποφοίτησης των σημερινών μαθητών Αθωνιάδας Ακαδημίας, ως απόφοιτοι, να μπορέσουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε μια ανοιχτή, ως τότε, Θεολογική Σχολή της. Χάλκης. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης απέδωσε στον Πρωτεπιστάτη του Αγίου Όρους, το συμβολικό ποσό των χιλίων ευρώ, ώστε, είτε να μοιράζεται ισόποσα στους μαθητές είτε να προμηθευτεί η Αθωνιάδα Ακαδημία ό,τι θεωρείται ότι χρειάζεται για τη λειτουργία της.
