Κίνητρα στα νοικοκυριά
για εργασίες εξοικονόμησης ενέργειας
Κίνητρα σε νοικοκυριά, υπό μορφή επιδοτήσεων, ύψους κατά μέσον όρο 15.000 ευρώ ανά σπίτι, για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στις κατοικίες τους, σε συνδυασμό πιθανόν με φοροαπαλλαγές, ετοιμάζει τo υπουργείο Ανάπτυξης. Με τα μέτρα που βασίζονται σε ευρωπαϊκά κονδύλια θα επιχειρηθεί να στεγανοποιηθούν θερμικά οι παλαιές κατοικίες που σήμερα μοιάζουν με «σουρωτήρι», ώστε να μην καταναλώνουμε τον χειμώνα περισσότερη ενέργεια για θέρμανση από ό,τι στη Φινλανδία, και το καλοκαίρι η ζήτηση ρεύματος να μη σπάει ρεκόρ.
Δεδομένου, μάλιστα, ότι ο κτιριακός τομέας καταναλώνει σχεδόν το 40% της ενέργειας της χώρας, ετοιμάζεται και ένα δεύτερο πρόγραμμα για την απόσυρση παλαιών ενεργοβόρων οικιακών συσκευών με νέες, που στόχο έχει να οδηγήσει σε αντικατάσταση τουλάχιστον 500.000 «σπάταλων» ψυγείων, κουζινών και κλιματιστικών.
Τι εργασίες θα επιδοτούνται
Το πρόγραμμα για τις εργασίες εξοικονόμησης ενέργειας στο εξωτερικό και εσωτερικό των κτιρίων αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα, συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε., και εντάσσεται στο Επιχ. Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας του υπ. Ανάπτυξης, που αποτελεί μέρος του ΕΣΠΑ (Δ' ΚΠΣ).
Ανάμεσα στις επιδοτούμενες δράσεις έχουν συμπεριληφθεί τόσο οι βασικές ενεργειακές επεμβάσεις βελτίωσης - όπως αντικατάσταση των κουφωμάτων με διπλά τζάμια, θερμομόνωση της εξωτερικής τοιχοποιίας και της ταράτσας, αντικατάσταση των παλαιών ρυπογόνων καυστήρων με νέας τεχνολογίας- όσο και συμπληρωματικές όπως η αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεων με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα και συστημάτων θέρμανσης χώρου και νερού, σκίαστρα για τα ανοίγματα, ανεμιστήρες οροφής, αισθητήρες για έλεγχο της θερμοκρασίας, κ.ά. Το ποσό της επιδότησης θα κυμαίνεται μεταξύ του 40% και του 70% του συνολικού κόστους αναλόγως και του είδους της κάθε παρέμβασης (π.χ. τα κουφώματα μπορεί να κοστίζουν πιο ακριβά απ΄ ό,τι ένας νέος καυστήρας). Δεδομένου ότι το κόστος για τις βασικές ενέργειες που πρέπει να γίνουν σε μια τυπική κατοικία για να μην έχει απώλειες θερμότητας υπολογίζεται σε 30.000 ευρώ, θεωρείται ότι με επιδότηση 50% του συνολικού κόστους το μέσο όφελος ανά νοικοκυριό θα ανέρχεται σε 15.000 ευρώ.
Ετοιμάζουν και φοροαπαλλαγές
Όσο για τα επιπλέον χρήματα- πέραν της επιδότησης- που θα χρειάζεται να δώσει ο ιδιώτης για να καλύψει το συνολικό κόστος των εργασιών, το υπουργείο Ανάπτυξης βρίσκεται σε συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομίας ώστε να εκπίπτουν από τον φόρο εισοδήματος. Και αυτό, καθώς τα ποσά που απαιτούνται, όχι για ένα απλό «νοικοκύρεμα» με αμελητέο ή χαμηλό κόστος αλλά για σοβαρές επεμβάσεις βελτίωσης ώστε να πάψει το ακίνητο να είναι ένα ενεργειακό βαρέλι δίχως πάτο, είναι σημαντικά.
Ενδεικτικό είναι πως το κόστος για μια 6ώροφη πολυκατοικία στην οποία θα γίνει προσθήκη θερμομόνωσης της τοιχοποιίας και του δώματος, μαζί με αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με νέα, υπολογίζεται σε 120.000 ευρώ (40 ευρώ/τ.μ.). Αν υποθέσουμε ότι η επιδότηση θα ανέλθει σε 60.000 ευρώ (δηλαδή 50%), οι ιδιοκτήτες θα χρειαστεί να βάλουν από την τσέπη τους τα υπόλοιπα 60.000 ευρώ, τα οποία και θα επιμεριστούν ανάλογα με την επιφάνεια του κάθε διαμερίσματος. Στη Γερμανία, πάντως, μία δαπάνη ύψους 60.000 ευρώ για την ενεργειακή αναβάθμιση μιας κατοικίας επιφέρει μείωση φορολογίας κατά 6.000 ευρώ. Δυστυχώς, στην Ελλάδα έχει καταργηθεί ακόμη και η ενίσχυση για τους ηλιακούς θερμοσίφωνες, εμποδίζεται στην ουσία η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε κατοικίες, ενώ όλα τα προϊόντα εξοικονόμησης ενέργειας υπάγονται στην ανώτερη κλίμακα του ΦΠΑ.
Πώς θα αποκτάται πρόσβαση στο Πρόγραμμα για διαμερίσματα και πολυκατοικίες
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης, έχει εξασφαλισθεί εδώ και καιρό η συγκατάθεση όλων των φορέων του κλάδου της οικοδομικής αλυσίδας (αλουμινάδες, τζαμάδες, ηλεκτρολόγοι κ.ά.), ώστε να ενημερώσουν τα μέλη τους και να συνεργαστούν με το υπουργείο προκειμένου το πρόγραμμα να «περπατήσει» και στην πράξη. Αναφορικά με τον κίνδυνο η φιλόδοξη αυτή προσπάθεια να εμπλακεί στα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η πρόσβαση στην επιδότηση θα επιχειρηθεί να είναι όσο το δυνατόν πιο απλή. Έχοντας μαζί του ένα αντίγραφο του Ε9 και μια προσφορά από τον αντίστοιχο επαγγελματία που αφορά την παρέμβαση την οποία θέλει να κάνει, ο ενδιαφερόμενος θα απευθύνεται στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) της περιοχής του ζητώντας να ενταχθεί στο πρόγραμμα. Αν το ενεργειακό «λίφτινγκ» αφορά ολόκληρη την πολυκατοικία, στο ΚΕΠ θα πρέπει να έρθει ο διαχειριστής έχοντας μαζί του απόφαση της γενικής συνέλευσης των ιδιοκτητών που να αναφέρει το είδος των παρεμβάσεων, μαζί με την αντίστοιχη προσφορά για το ύψος των εργασιών. Εννοείται πως αν η «ανακαίνιση» αφορά ολόκληρη την πολυκατοικία, μειώνεται το κόστος και αυξάνεται το όφελος, αφού θα έχει στεγανοποιηθεί όλη η εξωτερική επιφάνεια του κτιρίου.
Με ανώτατο πλαφόν
Για να αποφευχθούν παρατράγουδα από ιδιοκτήτες που θα προσκομίσουν φουσκωμένες προσφορές στα ΚΕΠ, η επιδότηση για κάθε κατηγορίας εργασία θα έχει ένα ανώτατο πλαφόν ύψους 50.000 ευρώ (απαιτείται άλλωστε από την Κοινότητα) που δεν θα μπορεί να ξεπεραστεί. Αν για παράδειγμα η αντικατάσταση των κουφωμάτων μιας 6ώροφης πολυκατοικίας στοιχίζει συνολικά 80.000 ευρώ, το πρόγραμμα δεν θα μπορεί να επιδοτήσει πάνω από 50.000 ευρώ, επομένως τα υπόλοιπα 30.000 ευρώ πρέπει να καλυφθούν από τους ιδιοκτήτες.
Το ενδεικτικό κόστος
Εδώ και καιρό το υπουργείο Ανάπτυξης έχει συγκεντρώσει ενδεικτικά το κόστος μιας σειράς υλικών μέσω έρευνας στην αγορά, προκειμένου να καθορίσει τα ανώτατα πλαφόν στις επιδοτήσεις ανά δράση. Για παράδειγμα, για θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα το κόστος υπολογίζεται σε 180-200 ευρώ/ τ.μ, για αντικατάσταση ρυπογόνων καυστήρων με νέους σύγχρονης τεχνολογίας σε 4.000-5.000 ευρώ, για ηλιακούς θερμοσίφωνες σε 1.000-2.000 ευρώ, για υβριδικά συστήματα θέρμανσης χώρου- νερού σε 5.000-6.000 ευρώ, για αισθητήρες θερμομόνωσης για ένα μέσο κτίριο σε 200-800 ευρώ, για ανεμιστήρες οροφής σε 60 ευρώ ο ένας, για λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας σε 4-5 ευρώ ο ένας κ.ο.κ. Για ένα σπίτι 100 τετραγωνικών, που για να έχει σωστό φωτισμό χρειάζεται το μίνιμουμ 20 λαμπτήρες, το κόστος δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ (1 ευρώ/ τ.μ.).